شاخص بازار بورس

انواع تحلیل شاخص بورس؛ اولین قدم خرید سهام
همانطور که در مقاله قبلی “شاخص بورس چیست؟” اشاره کردیم شاخص بورس بیانگر میانگین بازدهی بورس است بدین معنی که وقتی شاخص کل بورس 3% رشد داشته باشد تمام شرکتهای بورسی بطور میانگین افزایش قیمت 3 درصدی داشتهاند. همانطور که شاخص بازار بورس اشاره شد شاخصهای متعددی مثل “شاخص کل قیمت بورس (TEPIX)”، “شاخص کل بورس (TEDPIX)”، “شاخص قیمت – هم وزن”، “شاخص کل – هم وزن”، شاخص صنایع به تفکیک (مثل شاخص خودرو، شاخص بانکها و شاخص سیمان) و … در بورس تهران تعریف شده است که با مفاهیم آنها در مقاله مربوطه آشنا شدید. در این مقاله آموزشی قصد داریم نحوه تحلیل شاخصهای مهم و کاربردی بورس را برای شما تشریح کنیم تا با آگاهی بیشتر نسبت به خرید و فروش سهام در بورس اقدام کنید. با پارس سهام همراه باشید…
تحلیل شاخص بورس: اولین قدم خرید سهام
فرض کنید شما قصد خرید سهام را دارید پارامترها و تحلیلهای متنوعی برای خرید سهام در بورس وجود دارد برای مثال با تحلیل بنیادی به بررسی وضعیت بنیادی شرکت از جمله بررسی سودآوری، ارزش مارکت شرکت، پیشبینی وضعیت سودآوری شرکت در آینده و… پرداخته میشود و اینکه آیا این شرکت ارزش سرمایهگذاری دارد یا نه؟ بعد از آن باید نمودار قیمت سهام شرکت بررسی شود چرا که قیمت سهام شرکتها دائما در حال نوسان است و در عین ارزشمند بودن یک شرکت ممکن است قیمت سهام آن در زمان فعلی روند نزولی داشته باشد بنابراین با بررسی تحلیل تکنیکال به بررسی روند قیمت سهام پرداخته میشود تا نقطه مناسب ورود به سهام شناسایی شود (بحث تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی بسیار گستردهتر از این حرفهاست و بصورت تخصصی و مجزا به آن پرداخته میشود). تحلیل شاخصهای بورس نیز یکی دیگر از اقداماتی است که قبل از خرید سهام بایستی انجام داد. همانطور که در مقاله قبلی گفته شد بیش از 20 عنوان شاخص برای بورس تهران تعریف شده است کدام یک از این شاخصها از اهمیت بیشتری برای تحلیل برخوردار هستند؟
پرکاربردترین شاخصهای بورس تهران
قطعا شما نیز تا بحال متوجه اهمیت “شاخص کل” شدهاید، بورس و شاخص کل دو نامی هستند که زلفشان با هم گره خورده است! همانطور که گفته شد شاخص کل معرف میانگین بازدهی کل بورس و از اهمیت ویژهای برخوردار است چرا که به راحتی میتوانید با یک نگاه ساده بازدهی بورس در یک زمان مشخص را متوجه شوید برای مثال به نمودار زیر دقت بفرمایید که مربوط به شاخص کل بورس تهران از اواخر سال 1398 تا اواسط مرداد سال 1399 است همانطور که مشاهده میکنید با یک نگاه ساده متوجه رشد بیسابقه شاخص کل میشوید که از عدد 500000 به عدد 2000000 رسیده و یعنی 4 برابر شده است! خب به همین راحتی میتوانید نتیجه بگیرید که در این بازه چند ماهه بصورت میانگین، سهام تمام شرکتهای بورسی 4 برابر شده است!
نکته دیگر پیرامون شاخص کل بورس تهران این است که “حرکت شاخص کل، معرف حرکت کل بازار بورس است” بدین معنی که وقتی برای شاخص کل بورس حرکت صعودی پیشبینی شود یعنی تقریبا قیمت سهام اکثر شرکتها روند صعودی خواهد داشت! البته همانطور که گفته شد “شاخص کل معرف میانگین است نه کلیت!” یعنی ممکن است شاخص کل روند صعودی داشته باشد ولی سهام یک شرکت به هزار و یک دلیل روند نزولی در پیش گیرد اما نکتهای که در اینجا حائز اهمیت است “جو حاکم بر بازار بورس” است یعنی چی؟ یعنی اینکه ممکن است سهام یک شرکت مستعد صعود نباشد ولی از آنجایی که روند شاخص کل صعودی و تقریبا تمام بازار سبزپوش است قیمت سهام آن شرکت نیز با رشد همراه شود چرا که جو کلی بازار بورس مثبت است و این جو قطعا روی تمامی شرکتهای بورسی موثر است! و دقیقا نقطه مقابل این موضوع نیز وجود دارد یعنی ممکن است تمام تحلیلها حاکی از روند صعودی برای قیمت سهام یک شرکت بورسی باشد اما از آنجایی که شاخص کل منفی و روند نزولی در پیش گرفته با توجه به جو حاکم بر بورس، قیمت سهام آن شرکت نیز روند نزولی در پیش بگیرد چرا که قرار نیست همیشه بازار به ارزش یک شرکت و قیمت مناسب آن واکنش نشان دهد! قطعا شما هم تا به حال بورس یکدست قرمزپوش را دیدهاید و هنگامی که به سایت TSETMC مراجعه میکنید فقط رنگ قرمز میبینید!
تحلیل و تفسیر شاخص صنایع مختلف در بورس
همانطور که قبلا گفتیم تمامی شرکتهای بورسی بصورت مجزا در یک گروه خاص دستهبندی میشوند برای مثال نمادهای بورسی فولاد، ذوب و فملی در گروه “فلزات اساسی” یا شپنا، شبندر و شاوان در گروه “فرآورده های نفتی” قرار دارند. برای هر کدام از صنایع مختلف شاخصی تعریف شده که کاملا مشابه شاخص کل قیمت است با این تفاوت که فقط شرکتهای زیرمجموعه آن گروه در محاسبه شاخص سهیم هستند برای مثال “شاخص فرآورده های نفتی” مربوط به روند تغییر قیمت سهام شرکتهای زیرمجموعه “فرآورده های نفتی” است. نمودار زیر که مربوط به شاخص فرآوردههای نفتی در بازه اسفند 98 تا مرداد 99 است نشان از میانگین رشد قیمت 6 برابری سهام شرکتهای موجود در گروه “فراورده های نفتی” است.
بیش از 40 گروه در بورس تهران تعریف شده است وقتی صحبت از شاخص کل میکنیم تمامی شرکتهای زیرمجموعه این گروهها در محاسبه شاخص کل سهیم هستند و از آنجایی که شاخص کل، میانگین بازدهی تمام این شاخص بازار بورس شرکتهاست ممکن است شاخص کل روندی صعودی داشته باشد اما سهام یک شرکت روند نزولی را تجربه کند، حال فرض کنید بعد از تحلیل شاخص کل متوجه روند صعودی آن میشوید و قصد خرید سهام X را دارید قبل از بررسی روند قیمت سهام X بهتر است شاخص گروه آن بررسی شود تا روند کلی آن گروه نیز برای شما مشخص شود، برای مثال ممکن است شاخص کل صعودی اما شاخص یک صنعت خاص روند نزولی داشته باشد و همانطور که روند شاخص کل در قیمت سهام کل شرکتهای بورس اثر میگذارد، روند شاخص یک صنعت خاص نیز در قیمت سهام کل شرکتهای زیرمجموعه آن گروه اثرگذار است. به شکل زیر دقت کنید، نمودار شاخص گروه فرآوردههای نفتی در اواخر سال 94 است که طبق تحلیل، انتظار شکست سقف کانال و روند صعودی برای این شاخص پیشبینی میشود.
همانطور در شکل زیر میبینید شاخص گروه فرآورده های نفتی طبق انتظار روند صعودی در پیش گرفته و تا مهر سال 1397 با رشد همراه بوده است.
حال نگاهی به روند قیمت سهام شرکتهای موجود در “گروه فرآورده های نفتی” از اواخر سال 94 تا مهر 97 می اندازیم! در شکل زیر به ترتیب نمودار قیمت سهام پالایشگاه نفت بندرعباس و اصفهان را در همان بازه مشاهده میکنید، طبق شکل روند کلی سهام مطابق روند شاخص گروه، صعودی است بنابراین شما میتوانید با تحلیل شاخص گروه، نقطه مناسب جهت خرید و فروش سهام در بورس را شناسایی کنید.
تحلیل تکنیکال شاخص بورس
در ادامه نحوه تحلیل شاخص های بورس را خدمت شما بیان میکنیم، یکی از مهمترین و اصلیترین روش ها همان تحلیل تکنیکال است. تحلیل تکنیکال یکی از مهمترین و شناخته ترین تحلیلها برای خرید و فروش سهام است اما از آنجایی که بحث تحلیل تکنیکال بحث گستردهای است در اینجا به یک بیان ساده از اینکه “تحلیل تکنیکال چیست” بسنده میکنیم؛ تحلیل تکنیکال پیشبینی آینده قیمت سهام با استفاده از روند قیمت در گذشته است! در واقع الگوهایی که در روند قیمت سهام وجود دارد میتواند نشانگر وضعیت قیمت سهام در آینده باشند. با استفاده از ابزارهایی مثل اندیکاتورها، اسیلاتورها، حمایت و مقاومت و… روند قیمت سهام در آینده پیشبینی میشود. از تحلیل تکنیکال برای بررسی روند شاخصهای بورس نیز میتوان استفاده کرد. برای مثال در شکل زیر طبق تحلیل تکنیکال شاخص، انتظار روند صعودی را برای شاخص داشتیم که همینطور هم شد! برای مطالعه شاخص بازار بورس بیشتر پیرامون تحلیل تکنیکال به صفحه ویژه آموزش تحلیل تکنیکال در سایت پارسسهام مراجعه کنید.
مقایسه و تحلیل شاخص کل و شاخص کل هم وزن
در مقاله معرفی شاخص های بورس، تفاوت بین شاخص کل و شاخص کل هموزن را خدمتتان بیان کنیم، به بیان ساده در شاخص کل، شرکتهای بزرگ تر نسبت به شرکتهای کوچکتر تاثیر بیشتری در شاخص کل دارند اما در شاخص کل هموزن تمامی شرکتهای بورسی جدای از ارزش و بزرگی شرکت تاثیر یکسانی در شاخص دارند. با این تعاریف در جدول زیر به بررسی حالتهای مختلف شاخص کل و شاخص کل هم وزن میپردازیم.
شاخص کل | شاخص کل هموزن | تحلیل |
---|---|---|
مثبت | مثبت | اکثر سهام بورس مثبت هستند و اگر چند روز پیاپی این اتفاق رخ دهد نشان از یک صعود قوی در بورس دارد و بازار بورس صعودی خواهد بود. |
منفی | منفی | اکثر سهام بورس منفی هستند و اگر چند روز پیاپی این اتفاق رخ دهد نشان از یک نزول قوی در بورس دارد و بازار بورس نزولی خواهد بود. |
مثبت | منفی | اکثر سهام بورس منفی و تنها سهام چند شرکت بزرگ مثبت است و میتوان نتیجه گرفت که تمایل معاملهگران به سمت شرکتهای بزرگتر است. |
منفی | مثبت | اکثر سهام بورس مثبت و تنها سهام چند شرکت بزرگ منفی است و میتوان نتیجه گرفت که تمایل معاملهگران به سمت شرکتهای کوچکتر است. |
ریزش شاخص بورس: زمان اصلاح شاخص بورس
همانطور که با استفاده از تحلیل تکنیکال میتوان زمان صعود شاخص را شناسایی کرد بالطبع ریزش شاخص یا زمان اصلاح شاخص بورس را نیز میتوان با استفاده از تحلیل تکنیکال شناسایی کرد. در ادامه به معرفی سنگینترین ریزش تاریخ شاخص کل بورس تهران میپردازیم.
در 26 اسفندماه سال 1393 شرکتهای زیرمجموعه گروه فرآورده های نفتی شامل شبندر، شاوان، شپنا، شتران، شبریز و شراز بعد از 8 ماه توقف نماد، بازگشایی شدند! این بازگشایی با ضرری بین 50 تا 66 درصدی همراه بود! برای مثال قیمت هر برگه سهام شاوان که قبل از توقف نماد 2000 تومان بود با 800 تومان بازگشایی شد و ضرر 60% را به سهامداران خود تحمیل کرد! در آن روز شاخص بورس تهران 5.52% ریزش داشت! اما از نظر عددی شاخص کل 3590 واحد نزول را تجربه کرد و به عدد 61532 واحد رسید! در ادامه تصاویری از سنگینترین ریزش تاریخ شاخص کل بورس تهران را مشاهده میکنید.
در تاریخ 26 مرداد 99 نیز بورس تهران بعد از چند ماه صعود بیوقفه، با ریزش سنگینی روبه رو شد بطوری که شاخص کل 89700 واحد نزول کرد (4.7%)! دقت بفرمایید که ریزش شاخص کل در مرداد 99 از خود شاخص کل در اسفند 93 بیشتر است! اما درصد ریزش کمتر از درصد ریزش شاخص کل در اسفندماه سال 93 است! بنابراین همانطور که در مقاله قبلی اشاره کردیم آنچه در بحث شاخص بورس برای ما اهمیت دارد درصد تغییر آن است نه واحد آن!
در تاریخ 20 مرداد 99 شاخص بورس پس از یک صعود چند ماهه پر قدرت وارد فاز اصلاح شد و ضررهای 30 تا 50 درصدی را به سهامداران تحمیل کرد.
نمودار شاخص بورس در 10 سال گذشته
بورس تهران در سال 1399 رشد بیسابقهای را در طول تاریخ خود تجربه کرد که دلایل متعددی از جمله کاهش ارزش پول ملی، تورم، تحریم و… در آن موثر بود در شکل زیر که مربوط به نمودار شاخص بورس از اواخر سال 87 تا مرداد 99 است این رشد بیسابقه بورس تهران به وضوح قابل مشاهده است.
نمودار شاخص بورس در 20 سال گذشته نیز مشابه همین نمودار بالاست! چرا که در سالهای قبل تر مثلا از سال 1370 تا 1380 اینقدر شاخص کل عدد کوچکتری نسبت به سال 1399 دارد که با دقت خوبی به 0 میل میکند! و شبیه یک خط صاف است!
شاخص بورس ونزوئلا
ونزوئلا از کشورهایی است که شبیه ایران در لیست تحریم آمریکا قرار دارد و در سالهای اخیر با مشکلات اقتصادی متعددی دست و پنجه نرم میکند. ابرتورم 5 رقمی! در این کشور کاملا گواه بر وضعیت اسفناک اقتصادی این کشور است! شاید با توجه به تورم ایران در سالهای اخیر و رشد بیسابقه بورس تهران، برایتان سوال باشد که بورس ونزوئلا چه واکنشی به تورم این کشور نشان داده است و آیا بورس ایران مشابه ونزوئلا میشود!؟ اینکه بخواهیم ایران را با ونزوئلا مقایسه کنیم کار اشتباهی است! و مطمئن باشید ایران هیچ گاه شرایط مشابه ونزوئلا را تجربه نخواهد کرد! اما میتوان نگاهی به مقایسه بورس ایران با ونزوئلا انداخت. در شکل زیر نمودار شاخص بورس ونزوئلا را از اوایل سپتامبر 2017 (اواسط شهریور 97) تا اواسط آگوست 2020 (اواسط مرداد 99) مشاهده میکنید!
نکته جالب اینجاست بورس ونزوئلا از اوایل سال 2018 تا اواسط سال 2018 بیش از 1000 برابر شده است و از عدد 450 به عدد 480000 رسیده است! (شاخص بورس تهران که در سال 99 رشد بیسابقه داشته است تقریبا 7 برابر شده است!) قصد ترساندن شما را ندارم! ولی به نمودار بالا با دقت نگاه کنید (با فلش قرمز مشخص کردیم)! در اواخر سال 2018 و بعد از رشد بیسابقه بورس ونزوئلا، در شاخص بازار بورس 6 نوامبر 2018 بورس ونزوئلا با افت شدید 99.9 درصدی مواجه شد! (در 1 روز!) یعنی 100 میلیون یهو شد 100 هزار تومان! البته همانطور که در شکل بالا مشاهده میکنید دوباره بعد از یک مدت کوتاه، رشد بورس ونزوئلا از سر گرفته شد و در ظرف شاخص بازار بورس 1.5 سال 1000 برابر شد!! مدنظر داشته باشید که اقتصاد ایران با اقتصاد ونزوئلا قابل مقایسه نیست! و هرگز اقتصاد ایران این چنین رکودی را تجربه نخواهد کرد انشاا…!
اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش بورس را دارید به شما توصیه میکنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش بورس در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارسسهام باشید.
شاخص کل در بازار بورس به چه معناست؟
در این مطلب به بررسی شاخص کل در بازار بورس میپردازیم.
همراهان گرامی افرادی که در بورس سرمایه گذاری کرده اند و همچنین سهامداران حرفه ای در بازار بورس که مبالغ بسیار زیادی را در بورس گذاشته اند، عوامل تاثیر گذار در بورس برایشان بسیار حائز اهمیت است. که پرسش شاخص کل در بازار بورس به چه معناست؟ شامل این عوامل و موارد است. در میان یکی از مهم ترین عوامل در بازار بورس و فرابورس اصطلاح شاخص کل است. برای آشنایی بیشتر و پاسخ به پرسش شاخص کل در بازار بورس به چه معناست؟ در این مقاله همراه ما باشید.
همراهان گرامی افرادی که در بورس سرمایه گذاری کرده اند و همچنین سهامداران حرفه ای در شاخص بازار بورس بازار بورس که مبالغ بسیار زیادی را در بورس گذاشته اند، عوامل تاثیر گذار در بورس برایشان بسیار حائز اهمیت است. که پرسش شاخص کل در بازار بورس به چه معناست؟ شامل این عوامل و موارد است. در میان یکی از مهم ترین عوامل در بازار بورس و فرابورس اصطلاح شاخص کل است. برای آشنایی بیشتر و پاسخ به پرسش شاخص کل در بازار بورس به چه معناست؟ در این مقاله همراه ما باشید.
پیشنهاد میکنیم مطالب زیر را مطالعه نمایید:
شاخص کل در بورس به چه معناست؟
شاخص کل برای فهمیدن سطح عمومی قیمت ها و سود سهام شرکت های بورسی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد که البته از شاخص کل حتی برای بررسی و تجزیه و تحلیل وضعیت گذشته و زمان حال و حتی آینده بورس استفاده میشود. در بورس انواع مختلفی از شاخص ها وجود دارد که که هر کدام از این شاخص ها جنبه متفاوتی از بورس را نشان میدهند.در واقع شاخص یک معیار آماری است که تغییرات در یک اقتصاد یا بازار بورس را نشان میدهد. این شاخص ها با توجه به عواملی نوساناتی را هم تجربه می کنند که این امر برای سرمایه گذاران بسیار باارزش است. شاخص های بورس در واقع اعدادی هستند که وضعیت کلی بورس و روند رشد و یا افت بورس را به نمایش می گذارند که با استفاده از شاخص ها میتوان روند آینده بورس را هم از نمودار پیش بینی کرد. در این بین از مهمترین شاخص ها که بسیار پرکاربد هم است، شاخص کل است که تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس است. این شاخص کل یک فرمول برای محاسبه دارد که طبق فرمول محاسبه شاخص کل، هرچه شرکت ها بزرگتر باشند بدین معنی که سرمایه بیشتری داشته باشند، تاثیر بیشتری بر روی شاخص کل خواهند داشت.
فرمول محاسبه شاخص کل
بدین علت که شاخص کل از واحد اندازه گیری خاصی برخوردار نیست از این روش استفاده می کنند. بدین صوررت که یک سال مشخصی را به عنوان سال پایه انتخاب کرده و و تمامی اعداد و ارقام شرکت ها را در آن سال پایه نوشته و عنوان عدد مبنا را به آن ها میدهند و پس از این مرحله تغییرات قیمتی سهام در سالهای بعد را نسبت به آن سال میسنجند و از این طریق رشد یا نزول شاخص اتفاق میافتد. برای روشن تر شدن این موضوع بهتر است که فرمول محاسبه شاخص کل را در اختیارتان بگذاریم:
همانطور که در قسمت فوق ذکر شده در مخرج کسر اعاد و ارقام سال پایه نوشته میشود اما در صورت کسر عنوانی به اسم ارزش جاری نوشته شده است که لازم به ذکر است که نحوه محاسبه ارزش جاری را برایتان مشخص کنیم که عبارت انداز:
ارزش جاری هر سهم از حاصلضرب قیمت پایانی سهام ضربدر تعداد سهام آن شرکت به دست میآید.
به طور مثال، کل بازار از سال 1380 تا اکنون فقط از 3 سهم زیر تشکیل شده است و اطلاعات به شرح زیر است:
سهم الف: 1000 سهم به ارزش 1000 ریال
سهم ب: 2000 سهم به ارزش 2000 ریال
سهم پ: 2000 سهم به ارزش 2000 ریال
محاسبه ارزش جاری سال 1380 :
(1000*1000) + (2000*2000) + (2000*2000) = 1000000+ 4000000+4000000= 9000000
با محاسبه این چنین و محاسبه یک سال بعد و گذاشتن در فرمول محاسبه شاخص کل بسیار ساده عدد شاخص کل و میزان درصد افزایش یا کاهش را در شاخص کل متوجه میشوید.
آیا افزایش شاخص کل نشانگر سودآوری سهام است؟
برای پاسخ به این سوال باید گفت که خیر، افزایش شاخص کل حتما به معنی سودآوری سهام همه شرکت های بورسی نیست و هیمن داستان برعکس هم صدق میکند، بدین معنی که با کاهش شاخص کل نمیتوتن نتیجه گرفت که کل شرکت های بورسی ضررده هستند زیرا پیش آمده است که شاخص کل از افزایش خوبی برخوردار بوده است اما برخی سهام ها با افت قیمت مواجه شده اند.
اگر کاربرد شاخص ها را بخواهیم مثال بزنیم این است که: از شاخص کل و سایر شاخصهای بورس اوراق بهادار تهران میتوان برای سنجش عملکرد سهام و صندوقهای سرمایهگذاری استفاده کرد.
نکات کلیدی شاخص کل
- زمانی میتوانید قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی به عنوان مبنای قیمت دز سهم خاص در شاخص کل مد نظر قرار دهید که آن سهام خاص به دلایلی مانند شفاف سازی، برگزاری مجمع عمومی عادی و یا به طور فوقالعاده بسته میشود.
- شاخص کل عموما از شرکت های بسیار بزرگ تاثیر میگذارد و زمانی اتفاق می افتد که کل بازار منغی است اما چون شرکت های بزرگ قیمت سهام هایشان افزایش پیدا کرده شاخص کل هم مثبت میشود.
در مقالات بعدی به تفاوت بین شاخص کل و شاخص هم وزن میپردازیم ، همراه ما باشید.
شاخص بورس و فرابورس چیست؟ (آشنایی با شاخص بازار بورس انواع شاخص در بورس)
در این مطلب راجع به مفاهیم کلی بازار سرمایه یا همان بورس برای شما توضیحاتی ارائه خواهیم داد. در ابتدا با مفهوم شاخص، شاخص کل و شاخص کل هموزن آشنا خواهیم شد.
شاخص چیست؟
کلمه شاخص (Index) در ترجمه به معانی نماگر یا نشانگر میباشد و بیان کننده مقداری است عددی که شما با استفاده از آن میتوانید تغییرات به وجود آمده در یک یا چند متغیر را طی یک بازه زمانی مشخص مشاهده کنید. به طور کلی با بررسی شاخص میتوانید شرایط و تغییرات متغیرهای موجود در بازار را مورد بررسی قرار دهید و مشاهده نمایید. همچنین با استفاده از گذشته قیمتی شاخص ها میتوانید پیشبینی خود را از آینده داشته باشید.
شاخص بورس:
شاخص بورس مقادیر دنبال کننده قیمتی است که نشان دهنده شرایط کلی روند بازار از لحاظ رشد و افت میباشد. در بازار سرمایه تنها یک شاخص وجود ندارد، بلکه چندین شاخص مختلف وجود دارد و هر کدام از آنها وضعیت بازار را از جنبههایی خاص مورد بررسی قرار میدهند. برای تحلیل هر شاخص باید پارامترهای تشکیل دهنده هر شاخص را مورد بررسی قرار دهیم و کاربرد آنها را فراگیریم. به طور کلی شاخصها معیارهای بسیار مهمی هستند که با تحلیل کردن آنها میتوانیم گذشته آن را بازبینی و آینده آن را پیشبینی کنیم.
انواع شاخص در بورس یا بازار سرمایه:
در بازار سرمایه شاخص های مختلفی وجود دارند که فعالان بازار میتوانند برای معاملات خود از آنها بهره ببرند. شاخص کل و شاخص کل هموزن مهمترین آنها هستند که بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند. شاخص های دیگری نیز وجود دارند از قبیل شاخص قیمت، شاخص آزاد شناور، شاخص بازار اول، شاخص بازار دوم و… که هر کدام استفاده های خود را برای معامله گران خواهند داشت.
1. شاخص کل:
شاخص کل شاخصی است که همیشه در مورد آن در رسانهها به عنوان شاخص بورس تهران یاد میشود. شاخص کل در بین فعالین بازار بورس و سرمایهگذاری یکی از پرکاربردترین شاخصها میباشد. این شاخص نشاندهنده سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکتهای پذیرفتهشده در بورس است. به عبارت دیگر تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس است.
2. شاخص کل هموزن:
شاخص هموزن بر مبنای درخواست فعالان بازار مبنی بر واقعی نبودن شاخص کل طراحی و محاسبه شد. در این شاخص کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس با وزنی برابر در محاسبه شاخص کل سهیم هستند. در واقع ۵ درصد نوسان مثبت شرکتی کوچک، به اندازه ۵ درصد نوسان مثبت بزرگ ترین شرکت بورس در این شاخص تأثیرگذار است.
3. شاخص قیمت:
شاخص قیمت یکی از اصلیترین شاخص های بازار سرمایه است و تفاوت شاخص قیمت با شاخص کل در این است که در شاخص قیمت، فقط قیمت سهام شرکتهای بورسی در فرمول شاخص مورد محاسبه قرار میگیرد. درصورتیکه در شاخص کل علاوه بر قیمت، سود پرداختی سالیانه شرکتها هم در محاسبه شاخص لحاظ میگردد. این شاخص نمایانگر روند کلی قیمت سهام همه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار است. در شاخص قیمت به مانند شاخص کل وزن شرکت ها نیز مورد ارزیابی قرار میگیرد و مبنای محاسبه این شاخص نیز است.
4. شاخص سهام آزاد شناور:
به مقدار سهام موجود در شرکت های بورسی که در اختیار سهامداران حقیقی قرار دارد و مرتباً در بازار معامله میشود، سهام شناور آزاد گفته میشود. محاسبه شاخص سهام شناور آزاد، مانند شاخص کل است. امّا تفاوت آن در این است که در وزن دهی شرکت های موجود در سبد شاخص، به جای استفاده از کل سهام منتشر شده، فقط از سهام شناور آزاد شرکت ها استفاده میشود و هدف اصلی استفاده از آن در محاسبه شاخص ها، پیگیری رفتار قسمتی از بازار است که از قدرت نقدشوندگی بیشتری برخوردار هستند.
مبنای محاسبه شاخص بازار اول و دوم نیز مانند شاخص کل بورس میباشد، با این تفاوت که فقط مقادیر سنجش آن معاملات و حجم آن در این بازارها محاسبه و مورد اندازهگیری قرار میگیرد.
تفاوت بورس و فرابورس:
فرابورس مانند بازار بورس اوراق بهادار، بازاری برای معامله اوراق بهادار است، با این تفاوت که نسبت به بورس دارای شرایط راحتتری برای پذیرش شرکتها میباشد و انواع مختلفی از اوراق بهادار در این بازار قابل معامله میباشند البته با روشهای مختلف.
از نظر مقررات معاملاتی نیز تفاوتهایی بین فرابورس و بورس وجود دارد. از جمله دامنه نوسان که برخلاف بورس که 5 درصد میباشد، در فرابورس این دامنه تا 3 درصد در منفی و مثبت میتواند نوسان داشته باشد.
مهمترین وظیفه فرابورس در ایران، هدایت سرمایه های شرکتهایی است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند و یا اینکه مایل هستند با سرعت بیشتری وارد بازار سرمایه شوند، بنابراین قوانین و شرایط پذیرش شرکتها و به شکلی است که شرکتها با احراز حداقل شرایط و در سریعترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکتهای پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند. به بازار فرابورس ایران OTC نیز گفته میشود که مخفف عبارت (Over The Counter) میباشد.
فرابورس دارای پنج بازار (بازار اول، بازار دوم، بازار سوم «عرضه»شاخص بازار بورس شاخص بازار بورس ، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه) است. پذیرش شرکتهای سهامی عام در بازار اول و بازار دوم و پذیرش سایر اوراق بهادار صرفاً در بازار ابزارهای نوین مالی صورت میپذیرد. بازار سوم جهت عرضه یکجا و پذیره نویسی اوراق بهادار و بازار پایه جهت درج و نقل و انتقال سهام شرکتهایی است که بر اساس الزام بند ب ماده 99 قانون برنامه پنجم توسعه، مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار بوده و امکان پذیرش در یکی از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند. البته بازار پایه خود به سه دسته زرد نارنجی و قرمز تقسیم میشود.
بازار مشتقه نیز که زیرمجموعهای از بازار فرابورس ایران میباشد شامل معاملات اختیار معاملات خرید و اختیار معاملات فروش میباشد.
شاخص کل بورس، آخرین روز کاری هفته را سبزپوش به پایان رساند/ نگاهی به پیامهای ناظر بازار
امروز بیشترین افزایش قمیت به نمادهای ونیرو، غبهشر، غمارگ، وتوکا، والبر، واتی و اخابر تعلق داشت. بیشترین کاهش قیمت نیز به شوینده، سدشت، کفارس، کترام، غدام، کدما و شپاکسا مربوط بود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، امروز شاخص کل بورس با 8 هزار و 788 واحد افزایش به عدد یک میلیون و 564 هزار واحد رسید. شاخص کل هموزن نیز با 5 هزار و 565 واحد رشد به عدد 436 هزار و 793 واحد افزایش یافت.
امروز فولاد بیشترین تاثیر منفی و شپنا، رمپنا، اخابر، شبریز، شبندر و پارس بیشترین تاثیر مثبت را بر شاخص کل بورس گذاشتند. اسیاتک، سآبیک، شپنا، شستا، خودرو، فولاد و وخارزم از پر تراکنشترین نمادهای بازار امروز بودند.
برترین گروههای بورسی به ترتیب عبارت بودند از: خودرو، فراوردههای نفتی، فلزات اساسی، شیمیایی، سرمایهگذاریها، اطلاعات و ارتباطات و غذایی به جز قند.
امروز بیشترین افزایش قمیت به نمادهای ونیرو، غبهشر، غمارگ، وتوکا، والبر، واتی و اخابر تعلق داشت. بیشترین کاهش قیمت نیز به شوینده، سدشت، کفارس، کترام، غدام، کدما و شپاکسا مربوط بود.
پیامهای ناظر بازار
بر اساس اعلام ناظر بازار، نمادهای معاملاتی ثمسکن، شلعاب، دارو متوقف شدند. در اطلاعیه مدیریت عملیات بازار شرکت بورس اوراق بهادار تهران آمده است: «به اطلاع می رساند،در پایان معاملات امروز نماد معاملاتی شرکت های گروه سرمایه گذاری مسکن(ثمسکن)جهت برگزاری مجمع عمومی فوق العاده بمنظور تصمیم گیری در خصوص افزایش سرمایه، لعابیران(شلعاب)، کارخانجات دارو پخش(دارو)جهت برگزاری مجامع عادی سالیانه بمنظور تصویب صورت های مالی و عمومی فوق العاده، متوقف خواهند شد.»
مدیریت عملیات بازار فرابورس ایران در اطلاعیهای دیگر آورد: «به اطلاع میرساند؛ نماد معاملاتی شرکت شیر پاستوریزه پگاه آذربایجان شرقی (غپآذر1) پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه صاحبان سهام و تقسیم سود نقدی هر سهم، از طریق انجام حراج ناپیوسته بدون محدودیت دامنه نوسان قیمت و با اعمال یک مرحله پیش گشایش، امروز چهارشنبه مورخ 1401/03/04 آماده انجام معامله میباشد. لازم به ذکر است پس از انجام حراج ناپیوسته و حذف سفارشات، در صورت لزوم بازگشایی مرتبه دوم اطلاعرسانی میشود. در غیر این صورت انجام معاملات در نماد مذکور بهصورت حراج پیوسته در دامنه مجاز قیمتی امکانپذیر است.»
ناظر بازار همچنین از بازگشایی نمادهای معاملاتی ددام، سخوز خبر داد. در این اطلاعیه آمده است: «به اطلاع میرساند،نماد معاملاتی شرکتهای داروسازی زاگرس فارمد پارس(ددام)،سیمان خوزستان(سخوز)پس از برگزاری مجامع عمومی عادی سالیانه مبنی بر تقسیم سود نقدی و عمومی فوق العاده مبنی بر اصلاح اساسنامه، بدون محدودیت نوسان قیمت با استفاده از مکانیزم حراج آماده انجام معامله میباشند. هم چنین ضروری است سرمایه گذاران محترم علاوه بر توجه به این موضوع، اطلاعات منتشره شده بر روی تارنمای کدال(codal.ir) و سایر عوامل موثر بر قیمت سهام را در تصمیم گیری های خود لحاظ کنند.»
رشد 168 واحد شاخص کل فرابورس
امروز شاخص کل فرابورس با 168 واحد افزایش به عدد 21 هزار و 488 واحد رسید. وسپهر، غصینو، ددانا، وهور، دماوند، آریا و خدیزل بیشترین اثر مثبت را بر شاخص کل فرابورس داشتند.
ددانا، کرمان، فزر، افرا، ثرود، مدیریت و وسپهر از پر تراکنشترین نمادهای فرابورس بودند.
بازار بورس امروز سهشنبه ۱۷ خرداد ۱۴۰۱؛ رشد هزار واحدی شاخص کل
شاخص کل بورس امروز صعودی ۱۰۷۳ واحدی داشت و به رقم یک میلیون و ۵۱۵ هزار واحد رسید. این درحالی است که شاخص کل با معیار هم وزن ۹۴۱ واحد کاهش یافت و در رقم ۴۱۹ هزار و ۶۴ واحد ایستاد.
بازار سرمایه که امروز برخلاف روزهای گذشته سعی داشت روندی صعودی داشته باشد در میانههای راه دوباره از صعود بازماند و شاخص کل دوباره به سمت نزول گام برداشت.
شاخص کل بورس امروز صعودی ۱۰۷۳ واحدی داشت و به رقم یک میلیون و ۵۱۵ هزار واحد رسید. این درحالی است که شاخص کل با معیار هم وزن ۹۴۱ واحد کاهش یافت و در رقم ۴۱۹ هزار و ۶۴ واحد ایستاد. امروز پس از مدتها ارزش معاملات در این بازار به کمتر از ۴۰ هزار میلیارد ریال رسید و با انجام ۳۸۸ هزار معامله ارزش معاملات به ۳۵ هزار و ۱۷۳ میلیارد ریال رسید.
کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر منفی و پالایش نفت اصفهان، صنایع پتروشیمی خلیج فارس، پالایش نفت تهران، پتروشیمی پردیس و معدنی و صنعتی گلگهر نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی بورس گذاشتند.
در آن سوی بازار سرمایه شاخص کل فرابورس هم ۱۵ واحد کاهش یافت و در رقم ۲۰ هزار و ۸۳۸ واحد ایستاد. در این بازار ۳۸۷ هزار معامله به ارزش ۴۳ هزار و ۶۱۳ میلیارد ریال صورت گرفت. پلیمر آریاساسول، بهمن دیزل، تجلی توسعه معادل و فلزات و توسعه سامانه نرمافزاری نگین نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت و در مقابل داروسازی دانا، گروه سرمایه گذاری میراث فرهنگی و بیمه اتکایی ایرانیان نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر منفی را روی فرابورس گذاشتند.