آموزش تصویری اندیکاتور استوکاستیک

حالا مطابق تصویر زیر، مقادیر را در جدول درج کنید. در پایان هم روی گزینه‌ی ذخیره قالب شخصی کلیک کنید تا تنظیمات‌تان ذخیره شود.

اندیکاتور ( INDICATORS ) چیست ؟

اندیکاتور ها ( INDICATORS ) یا نشانگرها ، در واقع ابزارهای معاملاتی کمکی هستند که بر اساس داده ها و اطلاعات گذشته ی قیمت محاسبه میشوند و بدلیل پیوستگی داده ها و رفتار قیمت ، به ما کمک میکنند تا از این اطلاعات مربوط به گذشته قیمت ، برای پیش بینی رفتار احتمالی قیمت در حال یا آینده استفاده کنیم .

کاربرد اندیکاتور ها :

الف ) برای گرفتن تایید و حصول اطمینان از رفتار قیمت و کیفیت الگوهای قیمت

ب ) برای صدور سیگنالهای خرید و فروش

اندیکاتور ها از نظر ساختاری به دو دسته تقسیم میشوند :

الف ) اندیکارتور های محدود ( BOUNDED ) یا اسیلاتور ها ( OSCILLATORS ) ( نوسان سنج ها )

ب ) اندیکاتور های غیر محدود ( NOT BOUNDED )

اسیلاتور یا نوسان سنج ها ، در واقع اندیکاتورهایی هستند که داده های آنها ، در یک محدوده ی مینیمم و ماکسیمم محاسبه میشود ، یعنی محدود بین دو عدد کمترین و بیشترین میباشد .اسیلاتورها نوسانات قیمت را میسنجند و در نقاط ماکسیمم و مینیمم نشانگر اشباع خرید و اشباع فروش معاملات هستند . مثلا اسیلاتورهایی که بین دو عدد صفر و صد محدود هستند ، در نزدیکی صفر نشانگر اشباع فروش و در نزدیکی 100 نشانگر اشباع خرید میباشند .

برخی اسیلاتورهای کاربردی و مهم به شرح زیر هستند :

• اسیلاتور آر اس آی یا ( RSI : RELATIVE STRENGTH INDEX )
• اندیکاتور استوکاستیک ( STOCHASTIC )
• اندیکاتور ایچیموکو ( ICHIMOKU )

اندیکانور غیر محدود چیست ؟

اندیکاتور های غیر محدود در واقع اندیکاتور هایی هستند که نشان دهنده ی محدوده مینیمم و ماکسیمم نیستند و اطلاعات دیگری از رفتار قیمت را در اختیار ما قرار میدهند مانند میانگین قیمت ، واگرایی ، زمان باز و بسته شدن بازار ، قدرت روند و .

برخی اندیکاتوهای غیر محدود به شرح زیر میباشند :

• اندیکاتور مووینگ اوریج یا میانگین متحرک ( MOVING AVRAGE )
• VOLUME
• FRACTAL

در فیلم آموزش اندیکاتور ها ، این مبحث به صورت بسیار دقیق و کاربردی و با بیان مثالهای واقعی آمورش داده شده است . و مفهوم و کاربرد اندیکاتور مووینگ اوریج یا همان میانگین متحرک ، اندیکاتور مکدی ( MACD ) ، و اندیکاتور RSI و . با ذکر مثال بیان شده است .

واگرایی چیست ؟

به هر گونه تفاوت شیب حرکت بین قیمت و اندیکاتور واگرایی ( DIVERGENCE ) میگویند . واگرایی ها عموما میتوانند نشانه ی خستگی قیمت و یا تغییر روند قیمت باشند .

انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال :

• واگرایی معمولی ( REGULAR DIVERGENCE ) ( RD )
• واگرایی مخفی ( HIDDEN DIVERGENCE ) ( HD )

واگرایی معمولی چیست ؟

واگرایی معمولی زمانی تشکیل میشود که نمودار قیمت یک کف جدید یا یک قله ی جدید میسازد ولی اندیکاتور توان ساخت کف جدید یا قله ی جدید ( فراتر از کف یا قله قبلی ) را ندارد .

انواع واگرایی معمولی :

• واگرایی معمولی مثبت ( BULLISH DIVEGENCE ) ( RD+ )
• واگرایی معمولی منفی ( آموزش تصویری اندیکاتور استوکاستیک BEARISH DIVERGENCE ) ( RD- )

واگرایی مخفی چیست ؟

واگرایی مخفی زمانی تشکیل میشود که اندیکاتور یک سقف یا یک کف جدید را تشکیل میدهد ولی نمودار قیمت نمیتواند سقف یا کف جدید بسازد .

انواع واگرایی مخفی :

• واگرایی مخفی مثبت ( HD+ )
• واگرایی مخفی منفی ( HD- )

مبحث واگرایی ، یکی از مهم ترین و تاثیر گذارترین مباحت در تحلیل تکنیکال در بورس و فارکس میباشد و هم برای افرادی که در بورس ایران فعالیت میکنند ، کاملا ضروریست ، و هم برای معامله گران فارکس . به همین دلیل این مبحث به طور کامل و با بیان مثالهای واقعی در فیلم آموزش واگرایی در تحلیل تکنیکال آموزش داده شده است .

جهت مطالعه محتوای کل دوره ( 12 قسمت ) و دانلود آن میتوانید به این صفحه مراجعه نمایید .

جهت مشاهده آموزشهای تحلیل تکنیکال به صورت رایگان ، کانال (( آموزه های مالی رضا گلشاهیان )) را در یوتیوب سابسکرایب نموده و در قسمت آموزش تحلیل تکنیکال میتوانید کلیه فیلم های آموزشی ایشان را مشاهده نمایید.

استراتژی مومنتوم چیست؟

قبل از اینکه به بررسی استراتژی مومنتوم بپردازیم، ابتدا اجازه دهید توضیحی ساده در مورد Momentum ارائه دهیم. حرکت یک مفهوم مهم در فیزیک است. حالا اینکه چه ربطی به بازار سهام دارد سوالی است که بعدا متوجه خواهید شد. هنگامی که یک جسم در یک جهت حرکت می کند، تمایل به حرکت دارد. این حرکت تا زمانی ادامه می یابد که یک نیروی خارجی در مسیر آن ایجاد شود. مشابه با این مثال را در بازار بورس داریم. یعنی یک عمل تمایل دارد به حرکت در جهت خود ادامه دهد اما نیروهای بیگانه به عمل اجازه انجام این کار را نمی دهند. بنابراین، ما این پرانتز را در اینجا باز می کنیم تا بگوییم که استراتژی مومنتوم یک استراتژی است که برای سرمایه گذاری در جهت بازار استفاده می شود.

ریچارد دریهاوس، مدیر صندوق، اولین بار از مومنتوم به عنوان یک استراتژی عملی یاد کرد و به همین دلیل به عنوان پدر سرمایه گذاری مومنتوم در نظر گرفته می شود. البته وی اولین کسی نبود که از این روش استفاده کرد. اساس استراتژی معاملاتی دریهاوس این است که ما نیازی به خرید سهام پایین نداریم که منتظر رشد آن باشیم. در عوض، می توانیم با قیمت بالاتر وارد شده و سهام را با قیمت بالاتر بفروشیم.

اما تفاوت بین استراتژی مومنتوم و سایر استراتژی های سهام چیست؟در واقع، مومنتوم به اطلاعات بازار واکنش متفاوتی نشان می دهد. شاخص حرکت به ما کمک می کند تا نقاط قوت یا ضعف یک روند را شناسایی کنیم. ما عمدتا از این اندیکاتور در روندهای صعودی استفاده می کنیم. البته این اندیکاتور در روندهای نزولی نیز کاربرد دارد. این به این دلیل است که بازارهای مالی در بلندمدت در حال رشد هستند.

قدرت روند کلی بازار می تواند به ما در شناسایی حرکت کمک کند. زمانی که روند قیمتی قوی داریم، این وضعیت یک حرکت صعودی یا نزولی قیمت در بازار ایجاد می کند. اما وقتی کمی نزدیک‌تر می‌شویم و با جزئیات بیشتری به سهام نگاه می‌کنیم، می‌توانیم ببینیم که آیا یک مومنتوم کار می‌کند یا نه. به عنوان مثال، اگر در نمودار کندل استیک یک سهام، یک کندل بزرگ بدون سایه ببینیم، می توانیم آن را یک کندل با مومنتوم بالا در نظر بگیریم.

استراتژی مومنتوم به ما کمک می کند فرصت های خوبی برای ورود سهام در روندهای صعودی کوتاه مدت پیدا کنیم. بنابراین نوسانات بازار را ادامه دهید و زمانی که قدرت روند کاهش یافت، از سهام خارج شوید. هرچه تجربه بیشتری در این بازار به دست آوریم، بهتر می توانیم درک کنیم که چگونه در کوتاه مدت معامله کنیم. واکنش بازار به اخبار مختلف را هم بهتر حدس می زنیم.

مومنتوم قدرت روند سهام را به ما نشان می دهد. این استراتژی به طور گسترده در تحلیل تکنیکال استفاده می شود اما حرکت حتی در تحلیل بنیادی نیز وجود دارد. اعتقاد اصلی در این استراتژی این است که بازده سهام با رفتارهای مختلف در زمان های مختلف مرتبط است. با این استراتژی می توانیم از بازار پیشی بگیریم و بازده بیشتری داشته باشیم.

نکات استراتژی معاملاتی مومنتوم در بازار بورس

برای درک بهتر استراتژی معاملاتی مومنتوم باید به نکات زیر توجه کنیم:

• استراتژی معاملاتی مومنتوم بازده فرصت های معاملاتی معامله گران را از طریق دو روش تحلیل بنیادی و تکنیکال نشان می دهد.

• این استراتژی تغییر در حرکات قیمت و عملکرد قیمت را در یک دوره زمانی مشخص نشان می دهد. بنابراین، معامله گران می توانند در مورد قدرت روند بیشتر بیاموزند.

• اول از همه باید سهام را تحلیل بنیادی کنیم و در میان مدت یا بلندمدت سرمایه گذاری کنیم. سپس برای شناسایی نقاط عطف، باید به تحلیل تکنیکال بروید و سطوح حمایت و مقاومت را شناسایی کنید تا بفهمید چه اتفاقی در حال رخ دادن است.

• از آنجا که در استراتژی مومنتوم همه‌چیز از قبل برنامه‌ریزی شده و مشخص است، معامله گر این قابلیت را خواهد داشت تا هر زمانی که مناسب بود وارد معامله شود.

• از این استراتژی می‌توان در تمام تایم فریم های معاملاتی استفاده کرد.

• بعد از آن که دارایی به قیمت سقف خود می‌رسد آن‌ها را بفروشیم.آموزش تصویری اندیکاتور استوکاستیک

ابزارهای مورد نیاز در استراتژی معاملاتی برگشتی مومنتوم

در این قسمت می خواهیم ببینیم برای اجرای استراتژی معاملاتی برگشتی مومنتوم به چه ابزارهایی نیاز است و چگونه می توانیم از آن استفاده کنیم. ببینید به چه چیزی نیاز داریم:

• اندیکاتور استوکاستیک
• سطوح حمایت و مقاومت اصلاحی

برای استفاده از استراتژی معاملاتی مومنتوم، باید بتوانیم عملکرد قیمت را تشخیص دهیم. بهترین راه برای انجام این کار بررسی قیمت سهام در نمودار روزانه است. در انجام این کار، ما استراتژی معامله برگشتی را اجرا می کنیم. باید بررسی کنیم و ببینیم:

• روند بازار در روزهای اخیر صعودی بوده یا نزولی؟
• آیا می توانیم از استوکاستیک روزانه یا هفتگی برای تعیین محدوده اشباع فروش استفاده کنیم؟
• آیا پرایس اکشن اطراف سطوح حمایت و مقاومت است؟

این سه سوال با استفاده از سه ابزاری که ذکر کردیم به ما کمک می کند تا شتاب قیمت سهام را شناسایی کرده و در نتیجه سود کنیم.

چگونه با کمک استراتژی معاملاتی مومنتوم در بازار سهام سرمایه گذاری کنیم؟

اکنون که روش کار با استراتژی مومنتوم را متوجه شدید و فهمیدیم که چگونه کار می کند، باید یاد بگیریم که چگونه از آن در معاملات خود استفاده کنیم. اول از همه، ما به عنوان یک معامله گر باید بتوانیم در نوسانات بازار کوتاه مدت معامله کنیم. یعنی وقتی قیمت هنوز شتاب نگرفته وارد سهام شویم و وقتی به اوج رسید سهام را بفروشیم. سپس همین کار را با یک سهم دیگر انجام می دهیم. نوسانات بازار که هر کدام یک فرصت معاملاتی هستند. شما می توانید موج های پرطرفدار را سوار کنید و قبل از اینکه موج فعلی از بین برود، موج بعدی را سوار کنید. دقیقاً به همین دلیل است که معامله گران استراتژی مومنتوم را انتخاب می کنند. آنها می خواهند از دیگران جلوتر باشند و با ریزش امواج دارایی خود را از دست ندهند.

مبنای سرمایه گذاری استراتژی مومنتوم چیست؟

این بخش را با یک سوال مهم آغاز می کنیم که پاسخ آن را در قسمت های بعدی توضیح خواهیم داد. سوال این است: چگونه می توانیم با کمک یک استراتژی مومنتوم سرمایه گذاری کنیم؟ برای یافتن پاسخ باید پنج مرحله زیر را طی کنیم.

• سهام مناسب را پیدا کنید
• کنترل ریسک
• وارد کردن سهام
• مدیریت تراکنش
• خروج از سهام

هنگامی که به این پنج چیز مهم فکر می کنید، به خاطر داشته باشید که حجم معاملات متوسط بالا یک سیگنال مهم برای حرکت است. پس با چشمان و گوشی باز تابلو را بخوانید.

سهام مناسب را پیدا کنید

ابتدا باید ببینیم کدام سهام به معاملات حرکتی پاسخ می دهد. در بالا گفتیم که سهام بی ثبات گزینه های بهتری هستند. از آنجایی که ما به دنبال نوسانات هستیم و می‌خواهیم از نوسان عبور کنیم، سعی می‌کنیم زیاد به سمت صندوق‌های قابل معامله حرکت نکنیم. این صندوق ها ساختار متفاوتی دارند و نمی توان حرکت قیمتی آنها را خیلی دقیق بررسی کرد. پس بیایید به سراغ سهام عادی برویم. به یاد داشته باشید که هر چه نوسان بیشتر باشد، احتمال سود بیشتر است، احتمال زیان نیز بیشتر می شود. این سوال در قالب نسبت سود به زیان قابل بررسی است، پس با آگاهی کامل معامله کنید.

اخباری که حول محور یک سهام و یک شرکت می چرخد می تواند باعث حرکت قابل توجهی در سهام شود. یک راه خوب برای یافتن دارایی های مناسب این است که به نمادهای روز توجه کنید. معمولاً وقتی تعداد زیادی از معامله‌گران توجه خود آموزش تصویری اندیکاتور استوکاستیک را به یک دارایی معطوف می‌کنند، می‌توان حدس زد که اخباری در آن سهام وجود دارد. این توجه می تواند در مدت زمان کوتاهی باعث نوسانات فراوان سهام شود. باید از این فرصت به خوبی استفاده کنیم.

مدیریت ریسک

مهم نیست که از چه استراتژی معاملاتی می خواهید استفاده کنید. کنترل ریسک باید در تمام معاملات شما وجود داشته باشد اما اینکه ریسک استراتژی مومنتوم چیست را در ادامه مورد بررسی قرار خواهیم داد.

• وقتی زود وارد سهام شدید، کار پرخطری انجام دادید. ابتدا صبر کنید تا Momentum تایید شود، سپس وارد شوید. بسیاری از معامله گران حریص هستند و به جای کسب سود با ضررهای بزرگی مواجه می شوند.

• همان قدر که زود وارد شدن به سهم، ضرر بزرگی است، خروج دیر هنگام هم مضر است. چرا زمانی که به موقع از سهام خارج نمی شوید، هر چه سود کرده اید، از دستتان خواهد رفت.

• زمانی که یک سهم را می خرید، باید مراقب روند قیمتی آن باشید و آن را به حال خودش رها نکنید. همیشه پیگیر اطلاعات، اخبار، بازار آن باشید. در صورتی که این کار را انجام ندهید می تواند موجب معکوس شدن روند قیمتی شود.

• نکته دیگری که در مورد مدیریت ریسک باید داشته باشید این است که هرگز طمع نداشته باشید. چرا که طمع داشتن باعث می شود که اشتباه وارد معامله شده و معامله خوبی نداشته باشید.

ورود به سهام

بخش مهمی از استراتژی معاملاتی Momentum، شناسایی بهترین زمان برای ورود به سهام است. فرض کنید خبرهای خوبی در صنعت فولاد وجود دارد. این بهترین فرصت برای ورود سهام به صنعت است و از واکنش سایر معامله گران سود خواهید برد. زمانی که قیمت مومنتوم قدرت زیادی داشته باشد، ریسک معامله شما بسیار کم و احتمال سود بیشتر است.

اما چرا حتی معامله گران با توجه به این اخبار وضعیت خوبی ندارند؟ دلیلش هم این است که تعلل می کنند. به عنوان مثال، وقتی یک معامله گر خبر مثبتی می شنود اما هنوز مطمئن نیست، منتظر می ماند تا ببیند چه اتفاقی می افتد. همین فولاد را در نظر بگیرید. معامله گر منتظر است و چند روز بعد این سهام در صف خرید است. بنابراین تصمیم می گیرد وارد شود. اما آیا این نقطه مناسب ورود است؟ نه. چون ممکن است در آخرین لحظات موج باشیم. بنابراین می بینید که معامله گران موفق تری هستند که به سرعت به امواج واکنش نشان می دهند.

مدیریت معامله

وقتی صحبت از مدیریت معامله می شود، بیشتر بحث ها معمولاً در مورد سود و زیان است. البته مدیریت معاملات بسته به بازار متفاوت است. اما اگر بورس خود را در نظر بگیریم، باز هم باید حد سود و زیان را مشخص کنیم. اگر می بینید که وارد سهامی شده اید که برخلاف انتظار شما حرکت می کند و نه تحلیل بنیادی و نه تحلیل تکنیکال از حرکت آن حمایت نمی کند، منتظر چه چیزی هستید؟ مدیریت معامله بسیار گسترده است و نمی توان برای همه یک نسخه پیچید. بنابراین مدیریت معامله نیاز به تجربه های زیادی دارد که در طی زمان بدست می آید.

خروج از معامله

آخرین مرحله استراتژی مومنتوم چیست؟ آخرین استراتژی یافتن نقطه ای برای خروج از سهام است. باید این نکته را یاد بگیریم که تمام سودهای بازار متعلق به ما نیست. وقتی یاد می گیریم که همه سودهای بازار برای ما نیست، بسیار راحت تر می شود که سهام خود را در مکان مناسب فروخته و سود خود را برداشت کنیم. در استراتژی مومنتوم، یکی از بهترین راه ها برای خروج از سهام، زمانی است که قیمت با سرعت و شکلی عجیب بالا می رود. یک معامله گر حرفه ای این را به خوبی درک می کند و اقدام مناسبی خواهد داشت.

در اینجا اندیکاتور تحلیل تکنیکال می تواند به ما کمک زیادی کند. اندیکاتوری مانند Bollinger Bands می تواند نقطه خروج را به ما نشان دهد. هنگامی که قیمت از انحراف استاندارد سوم یا چهارم از سقف 20 روزه یا کف باندهای بولینگر عبور کرد، می توانیم یک سیگنال خروج دریافت کنیم. شکستن خط روند همچنین می تواند برای یافتن نقاط خروج استفاده شود.

مزایای استفاده از استراتژی مومنتوم

• کسب سود در زمان کوتاه: بهترین مزیتی که می توان برای استفاده از این استراتژی بیان کرد، کسب سود در مدت زمان بسیار کوتاه است. به عنوان مثال می توانید یک سهم را در قیمت 1000 تومان خریده و در قیمت 1500 تومان بفروشید. در این حالت سودی معادل 50 درصد نصیب شما خواهد شد.

• کسب سود از نوسانات بازار: زمانی که شرایط بازار بسیار پرنوسان است، می توانید با استفاده از این استراتژی موقعیت های مناسب بازار را یافته و کسب سود کنید. بنابراین با خرید سهم در زمان خرید و فروش آن در زمان نزول قیمت در جریان نوسان ها، می تواند به عنوان ایده آل ترین مزیت استفاده از این استراتژی باشد.

• استفاده از هیجانات بازار: زمانی که خبر مثبت در بازار منتشر می شود، سرمایه گذاران تحت تاثیر هیجانات بازار قرار می گیرند و تصمیماتی را از روی هیجان می گیرند. با این روش سرمایه گذاران حجم بزرگی از بازار را تحت تاثیر قرار خواهند داد.

معایب استفاده از استراتژی مومنتوم

• کارمزد بالا: زمانی که با نوسانات بازار اقدام به معامله می کنید، باید کارمزدهای معاملاتی را در نظر بگیرید. زمانی که معاملات متعددی را انجام می دهید، کارمزد معاملاتی به خوبی نشان داده می شود.

• تمرکز روی زمان: زمانی که با استفاده از این استراتژی اقدام به معامله می کنید، باید جزئیات بازار را در طی روز بررسی کنید. چرا که با پیدا کردن امواج مناسب می توانید سود بالایی داشته باشید.

• بازدهی نه چندان خوب در بازار خرسی: از جمله ایراداتی که می توان به این استراتژی وارد کرد این است که بازدهی چندان خوبی در بازار صعودی نخواهد داشت.

جمع بندی

مومنتوم به معنای شتاب حرکت است و در اصطلاح یک مفهوم در علم فیزیک است که در بازارهای مالی کاربرد دارد. هدف از ایجاد استراتژی مومنتوم، خرید سهام در قیمت بالا و فروش با بالاترین قیمت است. البته انجام این کار نیاز به تجربه و مهارت بالایی دارد. با استفاده از این کار می توان در کوتاه مدت از نوسان های قیمت به خوبی کسب درآمد کرد. با استفاده از اندیکاتور مومنتوم به همراه دیگر اندیکاتورها مانند میانگین متحرک می توان روند قیمت یک سهام را به خوبی تشخیص داد و به این ترتیب معامله موفقیت بالاتری خواهد داشت.

آموزش کامل اندیکاتور میانگین متحرک ( Moving Average ) + PDF

آموزش کامل اندیکاتور میانگین متحرک ( Moving Average ) + PDF استراتژی اندیکاتور میانگین متحرک در تحلیل تکنیکال

شما می‌توانید سرفصل مدنظر خود از فهرست محتوای این مقاله انتخاب کنید تا به قسمت مربوطه هدایت شوید:

• معرفی کامل اندیکاتور میانگین متحرک
• انواع اندیکاتور‌ از نوع میانگین متحرک
• گزینش بازه‌ی زمانی در اندیکاتور میانگین متحرک
• ضرورت استفاده از اندیکاتور میانگین متحرک
• سیگنال‌های اندیکاتور میانگین متحرک
• مزایای اندیکاتور میانگین متحرک
• معایب اندیکاتور میانگین متحرک
• چگونگی استفاده از اندیکاتور میانگین متحرک
• دانلود فایل PDF آموزش اندیکاتور میانگین متحرک

معرفی کامل اندیکاتور میانگین متحرک

سؤالی که ذهن بسیاری از کاربران فعال در حوزه بورس را درگیر خود کرده است، مفهوم اندیکاتور میانگین متحرک بوده و همچنین سؤالاتی در خصوص کارکرد آن را دارند. اگر شما یکی از این کاربران هستید، نگران نباشید. در این مقاله شما را با مفهوم اندیکاتور میانگین متحرک آشنا می‌کنیم. با ما همراه باشید.

باید بدانید که اندیکاتور میانگین متحرک ابزاری بوده که از کاربرد فراوانی برخوردار است، شما با استفاده از این ابزار می‌توانید روندهای کلی و طولانی مدت را در مدت زمانی کم و به سرعت مشخص کنید. لازم به ذکر است که اندیکاتور میانگین متحرک یکی از مفیدترین و پرکاربردترین نوع اندیکاتورها در عملیات تحلیل تکنیکال می‌باشد. همچنین این اندیکاتور موجب حذف شدن تأثیری که تغییر قیمت در کوتاه مدت می‌گذارد، شده و همچنین موجب ساده سازی تاریخچه قیمت نسبت به آن می‌شود.

علاوه بر موارد ذکر شده اندیکاتور میانگین متحرک می‌تواند نسبت آموزش تصویری اندیکاتور استوکاستیک به قیمت میانگین در دوره‌ای خاص و به فرم و شکل یک خط، یک دید کلی را ارائه نماید. باید بدانید که اندیکاتور میانگین متحرک دوره‌های ثباتی که در بازار بورس وجود دارد یا به عبارتی دوره‌هایی که تغییر قیمت کمی رخ می‌دهد و همچنین مسیر روندها را شناسایی و مشخص می‌کند.

از دیگر کاربردهای اندیکاتور میانگین متحرک می‌توان به مشخص نمودن سطح مقاومت یا حمایت اشاره کرد. همچنین می‌تواند نحوه استراتژی خروج و یا ورود را در کنار دیگر اندیکاتورها مشخص نماید. باید بدانید که اندیکاتورهای میانگین متحرک دارای انواع مختلفی بوده که از میان کلیه آن‌ها، میانگین متحرک نوع نمایی یا میانگین متحرک اکسپوننشیال و میانگین متحرک ساده پر کاربردتر می‌باشند. از آن جایی که برای مشخص نمودن میانگین متحرک، تنها باید نوع میانگین متحرک را به صورت دلخواه انتخاب کرده و سپس بازه زمانی مورد نظر را تعریف کنید، بنابراین کار ساده‌ای می‌باشد. باید بدانید که اندیکاتور میانگین متحرک می‌تواند برای سیگنال‌های مختلف کوتاه مدت، میان مدت و یا بلند مدت در عملیات تحلیل تکنیکال بورس مورد استفاده قرار گیرد. چرا که این کار را بر اساس تعداد روزهایی انجام می‌دهد که توانایی نشان دادن آن‌ها را دارد.

انواع اندیکاتور‌ از نوع میانگین متحرک

میانگین متحرک را می‌توان به وسیله روش‌های متفاوت و مختلفی محاسبه نمود. برای نمونه، کاری که یک میانگین متحرک ساده پنج روزه، می‌تواند انجام می‌دهد به این صورت است که آخرین قیمت‌های نهایی 5 روز اخیر را با یکدیگر جمع زده و سپس آن‌ها را بر پنج تقسیم می‌کند، بنابراین از طریق این کار می‌تواند برای هر یک روز، میانگینی جدید را به دست بیاورد. باید بدانید که در این حالت هر میانگین به میانگین بعدی متصل شده و در نتیجه موجب ایجاد یک نمودار در بازار بورس می‌شود.

میانگین متحرک دارای نوع دیگری نیز می‌باشد که از محبوبیت خوبی برخوردار بوده و آن را میانگین متحرک اکسپوننشیال یا نمایی می‌نامند. باید بدانید که محاسبه این نوع از میانگین متحرک، پیچیده می‌باشد، چرا که این میانگین متحرک، وزن قیمت‌های نهایی را نیز محاسبه می‌کند. برای نمونه اگر یک نمودار پنجاه روزه از هر دو نوع میانگین متحرک ساده و نمایی را در کنار یکدیگر رسم کنیم، به راحتی متوجه می‌شوید که نمودار نمایی به دلیل این که وزن را نیز در محاسبات خود لحاظ کرده، نسبت به تغییرات قیمت در بازار بورس، واکنشی سریع‌تر از خود نشان می‌دهد.

گزینش بازه‌ی زمانی در اندیکاتور میانگین متحرک

اگر می‌خواهید بدانید که بازه زمانی در اندیکاتورهای میانگین متحرک به چه معناست و معامله‌گرها در بازار بورس چگونه از آن استفاده می‌کنند، با ما همراه باشید. باید بدانید که معامله‌گران در بازار بورس از بازه‌ زمانی به صورت زیر استفاده می‌کنند:

• برای مشخص نمودن روندهایی که کوتاه مدت می‌باشند، از بازه پنج روز، ده روز و بیست روز استفاده می‌کنند.
• برای مشخص کردن مسیرهایی که میان مدت آموزش تصویری اندیکاتور استوکاستیک می‌باشند، از بازه سی روز، پنجاه روز تا صد روز استفاده می‌کنند.
• برای مشخص نمودن مسیرهایی که دارای روندهای طولانی مدت می‌باشند، از بازه دویست روز، دویست و پنجاه روز و یا در حالت کلی از بازه‌های بیش‌تر از صد روز استفاده می‌کنند. لازم به ذکر است که خط گاو_خرس به بازه زمانی 200 و 350 روز می‌گویند و معامله‌گرها از این مدل برای مشخص نمودن روندهای گاوی یا خرسی استفاده می‌کنند.

همانطور که متوجه شدید، اندیکاتور میانگین متحرک قابلیت این موضوع را دارد که بسته به نیازها و استراتژی خود، بازه زمانی را تغییر داده و می‌تواند قابل تغییر نیز باشد.

ضرورت استفاده از اندیکاتور میانگین متحرک

از آن جایی که میانگین متحرک را می‌توان چه به تنهایی و چه همراه با اندیکاتورهای دیگری که وجود دارند استفاده کنید، در تحلیل تکنیکال ابزار بسیار مفیدی است. همچنین شما می‌توانید برای مشخص نمودن حرکت روند در بازار بورس و نیز تأیید نمودن آن، تعدادی میانگین متحرک را در بازه‌های زمانی متفاوت رسم کنید.

برخی از معامله‌گرها جهت تحلیل روند، از 3 اندیکاتور میانگین متحرک با بازه زمانی مختلف کوتاه مدت، میان مدت و طولانی مدت استفاده می‌کنند. همچنین معامله‌گران بازار بورس می‌توانند علاوه بر بازه‌های زمانی روزانه‌ای که ذکر کردیم، از میانگین متحرک در بازه زمانی ساعتی نیز استفاده نمایند. باید بدانید که بازه زمانی اندیکاتور میانگین متحرک به نکاتی از قبیل استراتژی و اولویت معامله مورد نظر شما در تحلیل تکنیکال بورس، وابسته می‌باشد. از آن جایی که برخی از بازه‌های زمانی از مقبولیت بیش‌تری برخوردار هستند، هیچ گونه بازه زمانی “درستی” در اندیکاتور موجود نمی‌باشد. همچنین گاهی معامله‌گرهای بورس در لحظه تعریف نمودن پارامترهای میانگین متحرک از دنباله اعداد فیبوناچی در بازه‌های زمانی بهره می‌گیرند.

سیگنال‌های اندیکاتور میانگین متحرک

باید بدانید که اندیکاتور میانگین متحرک از آن جهت کمک کننده است که به وسیله آن می‌توان انواع مختلف سیگنال‌های موجود در بازار بورس را شناسایی و پیدا کرد که انواع سیگنال‌ها را در ادامه مورد بررسی قرار داده‌ایم.

سیگنال روند

سیگنال روند از متداول‌ترین و رایج‌ترین انواع سیگنال‌های موجود می‌باشد. باید بدانید که میانگین متحرکی که رو به افزایش است، افزایش قیمت را نشان داده و میانگین متحرکی که رو به کاهش است، کاهش قیمت کل را نشان می‌دهد. هنگامی که شما قصد پیدا کردن روندی طولانی مدت را دارید، باید از بازه زمانی طولانی برای نمونه از بازه زمانی دویست روز استفاده کنید. حال اگر در میانگین متحرک روندی افزایشی مشخص باشد، شما توانسته‌اید در بازار بورس یک روند رو به افزایش را با موفقیت پیدا کنید.

پیدا کردن برخوردها

تشخیص و شناسایی سیگنال‌های اندیکاتور میانگین متحرک در تحلیل تکنیکال کار ساده‌ای بوده و به سهولت انجام می‌شود. برای این کار شما می‌توانید از 2 نوع اندیکاتور میانگین متحرک در فرصت‌های معامله جهت شناسایی برخوردها استفاده کنید. در واقع معامله‌گرهای بازار بورس جهت انجام این کار از ترکیب کردن میانگین متحرک کوتاه مدت با میانگین متحرک میان مدت و یا بلند مدت استفاده می‌کنند. لازم به ذکر است که اگر از دو اندیکاتور میانگین متحرک کوتاه مدت و بلند مدت برای شناسایی نقطه برخورد استفاده شود، به آن نقطه برخورد قیمت نیز می‌گویند.

باید بدانید که در حالت کلی سیگنال‌های برخورد دارای قانون کلی زیر می‌باشند:

• هنگامی که میانگین متحرک کوتاه مدت به قسمت بالایی میانگین متحرک بلند مدت برخورد کند، سیگنال از نوع گاوی بوده و آن را برخورد طلایی می‌نامند.
• هنگامی که میانگین متحرک کوتاه مدت به قسمت پایینی میانگین متحرک بلند مدت برخورد کند، سیگنال از نوع خرسی بوده و آن را برخورد مرگ می‌نامند.

در نمودار زیر میانگین متحرک بیست روزه و همچنین میانگین متحرک پنجاه روزه رسم شده است. به این نمودار نگاه کنید.

در قسمت بالا و سمت چپ نمودار، در مسیری رو به پایین خط میانگین بیست روزه، به قسمت زیر خط میانگین پنجاه روزه برخورد کرده است. در واقع این نقطه در تحلیل تکنیکال بورس، نشان دهنده حرکت خرسی و یا کاهشی می‌باشد. اما در قسمت پایین و سمت راست نمودار، درست در جایی که نمودار میانگین متحرک کوتاه مدت به قسمت بالایی میانگین متحرک بلند مدت حرکت کرده، یک برخورد طلایی اتفاق افتاده که نشان دهنده حرکت گاوی و یا افزایشی می‌باشد.

باید بدانید که اندیکاتور میانگین متحرک دارای اشکالاتی نیز می‌باشد و این اشکالات زمانی رخ می‌دهند که یک روند طولانی مدت ثابت شناسایی نشده و در نتیجه سیگنال‌های برخورد به علت کمبودی که در میانگین‌های متحرک وجود دارد، ناکافی باشند. شما باید در بازارهایی که نوسان بسیاری دارند، دقت بیش‌تری نسبت به این موضوع داشته باشید، زیرا امکان دارد در لحظه‌ای که از سیگنال‌های برخورد استفاده می‌کنید، با تغییری ناگهانی در روند حرکت قیمت‌ها در بورس رو به رو شوید.

این موضوع از آن جهت که معامله‌گرهای کوتاه مدت به نسبت معامله‌گرهای طولانی مدت، با نوسانات بازار برخورد بیش‌تری دارند، برای آن‌ها از اهمیت بیش‌تری برخوردار می‌باشد.

سطوح حمایت و مقاومت

جالب است بدانید که از اندیکاتورهای میانگین متحرک در تحلیل تکنیکال متحرک، برای پیدا کردن سطوح مقاومت و حمایت در قیمت یک سهام مشخص نیز استفاده می‌کنند. برای این منظور باید به دنبال نقطه‌ای که موجب می‌شود تا قیمت کنونی با خط برخورد کند، باشیم. معامله‌گرهای بازار بورس، سیگنال‌ها را جهت شناسایی سطوح مقاومت و حمایت، این گونه می‌خوانند:

• زمانی که قیمت موجب قطع شدن نمودار میانگین متحرک از بالا شود، سیگنال در واقع سطح حمایت را نشان داده و این به معنای این است که قیمت بالا می‌رود و در این حالت میانگین متحرک گاوی تحت عنوان حمایتگر عمل خواهد کرد.
• زمانی که قیمت موجب قطع شدن نمودار میانگین متحرک از پایین شود، سیگنال در واقع سطح مقاومت را نشان می‌دهد و این به معنای این است که قیمت پایین می‌رود و در این حالت میانگین متحرک خرسی نقش مقاومت را در بازار بورس ایفا خواهد کرد.

نمودار شکل زیر نشان دهنده سطوح مقاومت و حمایت براساس اندیکاتور میانگین متحرک می‌باشد.

همانطور که در شکل می‌بینید، میانگین متحرک در قسمتی که طول روند رو به بالاست، نقش سطح حمایت از قیمت را دارد. همچنین در لحظه‌ای که قیمت، نمودار را از قسمت بالا قطع می‌کند، در واقع حرکت قیمت رو به بالا را نشان می‌دهد که آن را با فلش‌های سبز رنگ نشان داده‌ایم. این در حالی است که یک سطح مقاومت، به وسیله خط میانگین متحرک مشخص شده و با فلش قرمز نشان داده شده است. همچنین هنگامی که قیمت از قسمت پایینی با نمودار برخورد می‌کند، سیگنال به معنای حرکت قیمت رو به پایین می‌باشد.

مزایای اندیکاتور میانگین متحرک

در استراتژی معامله، اندیکاتور میانگین متحرک دارای مزایایی می‌باشد که بیان آن‌ها خالی از لطف نیست:

• میانگین متحرک اندیکاتور ساده برای تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• از میانگین متحرک اندیکاتور کاربردی، در جهت شناسایی سریع و مشخص نمودن روند کل طولانی مدت استفاده می‌کنند.
• اگر میانگین متحرک با دیگر اندیکاتورهای ترکیب شود، تبدیل به یک ابزار قدرتمند خواهد شد.

لازم به ذکر است که از میانگین متحرک نیز می‌توان به تنهایی استفاده کرد، اما از آن جایی که دارای معایبی نیز می‌باشد، در بازار بورس توصیه می‌شود آن را با دیگر اندیکاتورها ترکیب نمایید.

معایب اندیکاتور میانگین متحرک

باید بدانید که اندیکاتور میانگین متحرک نیز دارای معایبی می‌باشد که در ادامه به آن پرداخته‌ایم:

• از آن جایی که میانگین متحرک را بر اساس تغییرات قیمت قبل محاسبه می‌کنند، بنابراین از اطلاعاتی که بر نحوه عملکرد سهم مورد نظر در آینده تأثیرگذار می‌باشد استفاده نمی‌کنند.
• احتمال دارد که اندیکاتور میانگین متحرک نتواند دوره تغییرات سریعی که در قیمت رخ داده و توانایی تغییر مسیر حرکت سهم را نیز دارد را به درستی نشان دهد.
• یک میانگین متحرک به دلیل بازه‌های زمانی پرکاربردی که وجود دارد، نمی‌تواند برای سهم‌های متفاوت مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین بایستی مناسب‌ترین بازه زمانی را برای سهم‌های متفاوت در نظر بگیریم. باید بدانید که سهم‌های متفاوت دارای واکنش و رفتاری متفاوت نسبت به تغییر موقعیت بازار دارند و دارای نوسانات متفاوتی نیز می‌باشند، بنابراین احتمال این موضوع وجود دارد که برای هر سهم، نیازمند یک اندیکاتور میانگین متحرک متفاوتی باشیم.

چگونگی استفاده از اندیکاتور میانگین متحرک در تحلیل تکنیکال بورس

هنگامی که از اندیکاتورهای متفاوتی برای ساختن استراتژی معامله خود استفاده می‌کنید، باید اطمینان حاصل نمایید که این اندیکاتورها قدرت شناسایی فاکتورهای متفاوتی از قبیل تکانه، روند، نوسان و غیره را دارند. در این حالت میانگین متحرک تحت عنوان اندیکاتور روند، توانایی شناسایی و مشخص نمودن سیگنال‌های نوسان قیمت و تکانه را با استفاده از دیگر اندیکاتورها را دارد.

اندیکاتورهای تکانه همانند میانگین متحرک همگرایی/ واگرایی انواعی از اندیکاتورهایی می‌باشند که همراه میانگین متحرک ترکیب شده تا بتوانند تغییرات قیمت را شناسایی و پیدا کنند. همچنین ترکیب اندیکاتور اسیلاتور همانند اندیکاتور استوکاستیک با میانگین متحرک در جهت شناسایی افت قیمت‌های کوچک می‌تواند نقش کمک کننده را ایفا نماید. به علاوه، کامل نمودن میانگین متحرک توسط اندیکاتورهای ولاتیلیتی همانند اندیکاتور باند بولینگر، توانایی این را دارد که در هنگام معامله همراه با استراتژی برخورد مفید واقع شود. چرا که باندها، بازه‌های معاملاتی پرایس اکشن را مشخص و تعریف می‌کنند. همچنین هنگامی که معامله‌گر سعی در شناسایی نقطه ورود را می‌کند، میانگین متحرک توانایی ترکیب شدن با اندیکاتور برد واقعی میانگین و نیز دیگر اندیکاتورها را دارد.

دانلود فایل PDF آموزش اندیکاتور میانگین متحرک

جمع بندی

به صورت خلاصه می‌توان گفت که میانگین متحرک اندیکاتور قابل استفاده در تحلیل تکنیکال بورس بوده که داده‌های قیمت را ساده سازی نموده و همچنین با ساختن نموداری، درک مسیر روند قیمت را راحت‌تر می‌کند. اما میانگین متحرک نمایی و یا اکسپوننشیال نسبت به میانگین متحرک ساده، به تغییرات قیمت واکنش سریع‌تری از خود نشان می‌دهند.

این موضوع هم می‌تواند مفید و هم می‌تواند موجب ایجاد سیگنال‌های اشتباه شود. برای نمونه میانگین‌های متحرکی که بازه زمانی کوتاه بیست روزه دارند، نسبت به بازه زمانی طولانی‌تر دویست روزه به تغییرات قیمت واکنش سریع‌تری نشان می‌دهند. باید بدانید که به منظور ورود و خروج در بازار، برخورد نمودارهای میانگین متحرک می‌تواند استراتژی محبوب و مفیدی باشد.

همانطور که گفته شد میانگین متحرک توانایی نشان دادن مناطق با احتمال حمایت و یا مقاومت را دارد، این در حالی است که پیش بینی وضعیت را نیز ممکن است انجام دهد. میانگین متحرک همواره بر اساس داده‌های قبلی بوده و تنها قیمت میانگین را در بازه زمانی معینی تعیین می‌نماید.

اندیکاتور لری ویلیامز چیست و چطور می‌توان از آن سیگنال گرفت؟

از بین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال، ممکن است بتوانیم اندیکاتورهایی را پیدا کنیم که از برخی جهات با هم شباهت دارند. یکی از این اندیکاتورها، اندیکاتور لری ویلیامز یا Williams %R‌ است که با استوکاستیک مقایسه می‌شود و به آن شبیه است. از این اندیکاتور برای نمایش رفتارهای هیجانی معامله‌گران استفاده می‌شود. در این مقاله از اخبار بورس به بررسی اندیکاتور لری ویلیامز و آموزش سیگنال گیری با این اندیکاتور پرداخته‌ایم. هم‌چنین در انتها فیلتر اندیکاتور لری ویلیامز را هم در اختیارتان قرار می‌دهیم تا تنها با کپی کردن این قطعه کد، بتوانید سهامی را که شرایط مناسبی برای خرید دارند پیدا کنید.

فهرست مطالب با دسترسی سریع

اندیکاتور لری ویلیامز R% چیست؟

اولین چیزی که در بررسی اندیکاتور لری ویلیامز به چشم می‌خورد نام این اندیکاتور است. این ابزار به نام مبدعش یعنی آقای لری ویلیامز (Larry Williams) شناخته می‌شود. آقای ویلیامز یکی از مشهورترین معامله‌گران بازارهای مالی است که چند کتاب هم تالیف کرده است. اندیکاتور Williams %R‌ هم مثل بعضی دیگر از اندیکاتورهای مهم نظیر RSI‌ در محدوده‌ی صفر تا ۱۰۰ نوسان می‌کند. هر قرائت از این اندیکاتور می‌تواند به شکلی معنادار تفسیر شود. از اندیکاتور لری ویلیامز می‌توانیم برای سیگنال گیری استفاده کنیم و نقاط ورود به سهام یا خروج از آن را پیدا کنیم.

در فارسی این اندیکاتور را با نام دامنه درصد ویلیامز نیز می‌شناسند. محاسبات این اندیکاتور به شکلی است که به قیمت پایانی سهم بستگی دارد. یعنی این اندیکاتور قیمت پایانی سهم را می‌گیرد و آن را با پایین‌ترین قیمت یک دوره که معمولا به صورت پیشفرض ۱۴ روزه است مقایسه می‌کند.

ویژگی های اندیکاتور لری ویلیامز در تحلیل تکنیکال

همان ابتدا گفتیم که این اندیکاتور مشابه اندیکاتور استوکاستیک است و هر دو در دسته‌ی اسیلاتورها جای می‌گیرند. اندیکاتور Williams %R بر اساس قیمت پایانی چند دوره‌ی اخیر محاسبه می‌شود. به بیان دیگر تحلیل‌گران با کمک این اندیکاتور آخرین قیمت پایانی سهم را با قیمت پایانی آن در یک دوره گذشته بررسی می‌کنند.

از جمله ویژگی‌های مهم اندیکاتور لری ویلیامز واگرایی هایی است که می‌توان از آن‌ها برای سیگنال گیری استفاده کرد. این ابزار به ما کمک می‌کند که انتهای روندها نقاط بازگشتی را شناسایی کنیم و از اصلاح‌های سهم نیز باخبر شویم. ترازهای ۲۰ و ۸۰ در این اندیکاتور به محدوده‌ی اشباع خرید و فروش مربوط هستند. این دو عامل نیز در سیگنال گیری به کمک اندیکاتور لری ویلیامز بسیار مورد توجه قرار می‌گیرند.

فرمول محاسبه اندیکاتور لری ویلیامز R%

برای محاسبه اندیکاتور لری ویلیامز باید مطابق فرمول زیر عمل کنیم:

فرمول ریاضی اندیکاتور Williams %R

Williams %R = (( H – C ) / ( H – L )) x -100

که متغیرهای آن عبارت‌اند از:

در سامانه‌های معاملاتی این محاسبات از قبل انجام شده است و نیازی به آن نیست که ما خودمان به صورت دستی این کار را انجام بدهیم. این فرمول تنها به ما کمک می‌کند که بهتر بتوانیم ساختار اندیکاتور لری ویلیامز را درک کنیم.

تفسیر و سیگنال گیری با اندیکاتور Williams %R‌

حالا و در این بخش از آموزش می‌خواهیم یاد بگیریم که چطور می‌توان با اندیکاتور لری ویلیامز سیگنال گیری کرد. برای این کار می‌توانیم به سه مسئله‌ی مهم زیر توجه کنیم:

• اشباع خرید
• اشباع فروش
• واگرایی

هر کدام از این سه مورد را در بخش‌های بعدی بررسی می‌کنیم.

اشباع خرید

وقتی اسیلاتور در نواحی بالاتر از ۲۰- قرار می‌گیرد می‌توانیم از اشباع خرید مطلع شویم. سیگنال فروش وقتی صادر می‌شود که اسیلاتور از این ناحیه در حال خروج باشد. به بیان دیگر وقتی خط اندیکاتور از بالا به پایین سطح ۲۰- را قطع می‌کند، سیگنال فروش صادر می‌شود. به این نکته توجه کنید که ورود به این ناحیه را نمی‌توانیم سیگنال فروش در نظر بگیریم و مسئله‌ای که باید به آن توجه کنیم، خروج از این محدوده است.

در تصویری که در پایین مشاهده می‌کنید، می‌توانید شرایطی را ببینید که این اندیکاتور سیگنال فروش را صادر کرده است. به نواحی قرمز در تصویر خوب توجه کنید.

اشباع فروش

در سمت دیگر اشباع فروش را داریم. وقتی اندیکاتور در سطح ۸۰- قرار می‌گیرد، سیگنال خرید صادر می‌شود. به بیان دیگر با ورود اندیکاتور به این محدوده می‌فهمیم که معامله‌گران و سرمایه‌گذاران دارند سهام خود را می‌فروشند. پس اگر بخواهیم با توجه به اشباع فروش اندیکاتور لری ویلیامز سیگنال گیری کنیم باید منتظر بمانیم تا خط اسیلاتور، سطح ۸۰- را از پایین به سمت بالا قطع کند. آن‌چه برای ما مهم است خروج از این ناحیه است و نه ورود به آن. مجددا تصویر زیر را ببینید تا بهتر متوجه این امر شوید.

در مورد اشباع خرید یا فروش می‌توانید پس از خروج از این نواحی، به سطح ۵۰- توجه کنید. یعنی اگر خط اندیکاتور پس از خروج از ناحیه‌ اشباع خرید سطح ۵۰ را به سمت پایین بکشند سیگنال معتبرتری دریافت می‌کنیم. به همین ترتیب اگر این خط پس از خروج از ناحیه اشباع فروش، سطح ۵۰- را به سمت بالا بشکند، می‌توانیم سیگنالی معتبرتر دریافت کنیم.

واگرایی

واگرایی به شرایطی گفته می‌شود که طی آن نمودار قیمت و اندیکاتور، در دو جهت مخالف حرکت می‌کنند. یعنی اگر روند یکی صعودی باشد، مسیر حرکت دیگری نزولی است. وقتی واگرایی مثبت در سهم رخ بدهد، شاهد صعود خواهیم بود. این واگرایی در شرایطی رخ می‌دهد که اندیکاتور کف‌هایی بالاتر می‌سازد ولی در نمودار قیمت شاهد تشکیل کف‌هایی پایین‌تر از کف قبلی هستیم.

به طور معکوس واگرایی منفی را هم داریم که نشان از نزول و ریزش قیمت دارد. یعنی وقتی که در اندیکاتور سقف جدید از سقف قبلی پایین‌تر تشکیل می‌شود ولی در نمودار قیمت سقف جدید بالاتر از سقف قبلی تشکیل می‌شود باید منتظر ریزش احتمالی قیمت باشیم.

آموزش تصویری اضافه کردن اندیکاتور لری ویلیامز در متاتریدر و مفیدتریدر

این اندیکاتور از جمله اندیکاتورهای مهمی است که به صورت پیش‌فرض در مفیدتریدر و متاتریدر وجود ودارد. برای آن‌که اندیکاتور Williams %R‌ را به چارت متاتریدر و مفیدتریدر اضافه کنیم، ابتدا باید از منوی بالا، گزینه‌ Insert‌ را انتخاب کنیم. سپس با انتخاب گزینه Indicators و کلیک روی زیرمنوی Oscillators، فهرستی باز می‌شود که باید از بین اسیلاتورهای موجود در آن، گزینه William’s Percent Range را انتخاب کنید. پس از آن هم می‌توان دوره،‌ رنگ و سایر تنظیمات را برای این اندیکاتور انجام داد. در تصویر زیر می‌توانید مسیر موردنظر را در متاتریدر ببینید:

در مفیدتریدر هم دقیقا همین مسیر را باید دنبال کنید.

مثالی از اندیکاتور لری ویلیامز در بورس ایران

برای آشنایی بیشتر با سیگنال گیری و نحوه معامله با اندیکاتور لری ویلیامز مثالی را از بورس ایران بررسی می‌کنیم. نمودار زیر نماد اخابر را نشان می‌دهد. اول از همه باید اندیکاتور ویلیامز را انتخاب و به نمودار اضافه کنیم.

وقتی این کار را می‌کنیم،‌ این اسیلاتور در پنجره‌ای زیر نمودار قیمت درج می‌شود و با تحرکات قیمتی نمودار آن هم تغییر می‌کند. در تصویر زیر می‌بینیم که اندیکاتور وارد سطح ۲۰- شده است. اما گفتیم که ورود به سطح ملاک ما برای سیگنال گیری نیست و باید منتظر بمانیم که خط اندیکاتور به پایین حرکت کند.

می‌بینید که در محدوده‌ی میان دو خط عمودی سبز و قرمز، اندیکاتور در بیشتر روزها در ناحیه‌ی اشباع خرید قرار داشته است. سهم در این مدت رشد خوبی داشته ولی به محض خروج از این ناحیه، قیمت آن ریزش پیدا کرده است. البته باید آن نکته‌ی تکراری همیشگی را باز هم بیان کنیم: هرگز نمی‌توان تنها با تکیه بر یک ابزار، تصمیم درستی در مورد ورود به سهم یا خروج از آن گرفت.

کاربردهای اندیکاتور Williams %R‌

در این بخش هم چند کاربرد مهم اندیکاتور لری ویلیامز را بررسی می‌کنیم تا بیشتر متوجه اهمیت آن شویم:

• این اندیکاتور نشان‌گر تفاوت قیمت فعلی و بالاترین قیمت در دوره‌ی قبلی است.
• این اندیکاتور به صورت پیشفرض ۱۴دوره‌ای است. یعنی در محاسبات آن به ۱۴ ساعت، ۱۴ روز، ۱۴ ماه یا … توجه می‌شود.
• به کمک این اندیکاتور می‌توانیم مومنتوم بازار را تشخیص بدهیم.
• می‌توانیم با استفاده از اندیکاتور لری ویلیامز بفهمیم که در جریان یک روند صعودی، سهم چند بار وارد محدوده‌ی ۲۰- یا ۸۰- شده است.
• به کمک بررسی سطوح اشباع می‌توانیم تضعیف یا تشدید قدرت خریداران یا فروشندگان را بفهمیم. مثلا اگر اندیکاتور پایین بیاید و از بالای ناحیه ۲۰- عبور نکند، می‌فهمیم که قدرت خریداران دارد ضعیف می‌شود. پس احتمال دارد که قیمت با شیب تندی سقوط کند. در روند نزولی هم دقیقا همین شرایط را در قبال محدوده ۸۰- داریم.
• با استفاده از اندیکاتور Williams %R می‌توانیم رنج قیمتی بالا و پایین را در بازه زمانی مشخصی اندازه‌گیری کنیم.
• شناسایی روند بلندمدت سهام نیز به کمک این اندیکاتور قابل انجام است.

فیلتر اندیکاتور لری ویلیامز R%

کاربرد فیلترها در بازار بورس ایران فراوان است. به کمک فیلترنویسی می‌توانیم سهامی را با مشخصات موردنظرمان و تنها با نوشتن چند خط کد پیدا کنیم. فیلتری که برای اندیکاتور لری ویلیامز وجود دارد خیلی به فیلتر اندیکاتور استوکاستیک مشابه است.

Time needed: 10 minutes.

برای اینکه از فیلتر اندیکاتور ویلیامز استفاده کنیم، باید از مقدار cfield استفاده کنیم. پس لازم است که یک قالب شخصی در دیده بان بازار تعریف کنیم. برای این کار مراحل زیر را انجام دهید.

وارد سایت بورس تهران به آدرس http://www.tsetmc.com/Loader.aspx?ParTree=15 شوید و روی دیده بان بازار کلیک کنید.

سپس روی منوی قالب نمایش کلیک کنید و در منویی که باز می‌شود روی گزینه‌ی شخصی و سپس ساخت قالب کلیک کنید.

حالا مطابق تصویر زیر، مقادیر را در جدول درج کنید. در پایان هم روی گزینه‌ی ذخیره قالب شخصی کلیک کنید تا تنظیمات‌تان ذخیره شود.

در پایان باید کد مربوط به فیلتر اندیکاتور ویلیامز را در قسمت فیلتر درج و ذخیره کنید. پس از اعمال این کد هم می‌توانید نتایج را در قالب جدولی که در مرحله‌ی قبل تنظیم کردید ببینید. با طی کردن گام به گام این مراحل، می‌توانید به سادگی فیلتر اندیکاتور لری ویلیامز را در بورس ایران اعمال کنید.

محدودیت های اندیکاتور لری ویلیامز

در لابلای آموزش از محدودیت‌ها و معایب اندیکاتور لری ویلیامز هم صحبت کردیم. حالا در این بخش تنها می‌خواهیم مروری کنیم بر آن‌چه که تاکنون گفتیم. مهم‌ترین عیب این اندیکاتور سیگنال‌های کاذب آن است. مثلا ممکن است اندیکاتور در ناحیه اشباع فروش باشد و از آن خارج شود. در این صورت انتظار داریم قیمت هم رشد کند ولی ممکن است چنین اتفاقی اصلا رخ ندهد. دلیل این مسئله هم این است که این اندیکاتور تنها به ۱۴ دوره‌ی قبلی توجه می‌کند.

بزرگ‌ترین مشکلی که در رابطه با تمام اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال وجود دارد این است که نمی‌توانیم از آن‌ها به تنهایی استفاده کنیم. باید بتوانید ابزاری را پیدا کنید که در کنار این اندیکاتور یک زوج کاربردی را تشکیل می‌دهند و سیگنال‌های خوبی صادر می‌کنند. این مسئله به میزان زیادی به دانش، تجربه و درک معامله‌گران از بازارهای مالی مربوط است.

تفاوت اندیکاتور ویلیامز و استوکاستیک

در سرتاسر این آموزش بارها گفتیم که اندیکاتور لری ویلیامز با استوکاستیک شباهت دارد. اما به این شباهت و تفاوت‌های میان این دو اندیکاتور اشاره‌ای نکردیم. هر دو ابزار برای آنکه جایگاه نسبی سهام را نشان بدهند از فرمولی مشابه استفاده می‌کنند. البته در اندیکاتور استوکاستیک کم‌ترین قیمت را برای این کار در نظر می‌گیریم ولی در فرمول اندیکاتور Williams %R‌ بالاترین قیمت را مدنظر قرار می‌دهیم.

به جز این، باید گفت که تفاوت میان این دو اندیکاتور در مقیاس‌گذاری آن‌هاست. اگر خط R% را برعکس کنید، می‌توانید همان شاخص تصادفی K% را به دست بیاورید. این هم دوباره به دلیل تفاوتی است که در فرمول این دو اندیکاتور مشهود است. در اندیکاتور استوکاستیک نتیجه در عدد ۱۰۰ ضرب می‌شود ولی در Williams %R نتیجه در ۱۰۰- ضرب می‌شود.

نکاتی در مورد اندیکاتور لری ویلیامز

• هر زمان سهم وارد سطوح اشباع شود حتما و لزوما به معنای آن نیست که در آینده‌ی نزدیک روند برمی‌گردد.
• با استفاده از سطوح اشباع می‌توانیم قدرت روند را بررسی کنیم.
• بیشتر سیگنال‌های این اندیکاتور ممکن است نادرست و کاذب باشند. چون نوسان‌های قیمتی در این اندیکاتور به ۱۴ کندل گذشته مربوط هستند.
• معمولا اندیکاتور لری ویلیامز به صورت پیش‌فرض در سامانه‌های معاملاتی وجود دارد و نیازی به دانلود آن نیست.
• در برخی از سامانه‌های معاملاتی ممکن است سطوح اشباع و خرید به گونه‌ای دیگر تعریف شده باشند. یعنی سطوح بالای ۸۰- نشان از اشباع خرید دارد و سطوح زیر ۲۰- اشباع فروش را نشان می‌دهد. قبل از هر چیز حتما تنظیمات اندیکاتور را بررسی کنید.

جمع بندی

اندیکاتور لری ویلیامز رفتارهای هیجانی معامله‌گران را بررسی می‌کند و به صورت خطی در پایین نمودار قیمت نشان می‌دهد. مثل سایر اسیلاتورها این ابزار هم در محدوده‌ی صفر تا ۱۰۰ نوسان دارد. سطوح اشباع و خرید و واگرایی میان اندیکاتور و نمودار قیمت مهم‌ترین مسائلی هستند که در آموزش اندیکاتور لری ویلیامز باید به آن‌ها توجه کرد. معمولا وقتی سهام از ناحیه‌ی اشباع فروش خارج می‌شوند، سیگنال خرید صادر می‌کنند. با خروج از محدوده اشباع خرید هم سیگنال فروش صادر می‌شود. بهتر است از یک ابزار یا روش تحلیلی دیگر بری تایید سیگنال‌های این اندیکاتور استفاده کنیم.

سوالات متداول با پاسخ های کوتاه

یکی از اسیلاتورهای تحلیل تکنیکال است که قیمت پایانی سهم را با بالاترین قیمت دوره‌ی موردنظر مقایسه می‌کند و نتایج را در قالب خطی زیر نمودار قیمت نشان می‌دهد.

مهم‌ترین سیگنال‌های این اندیکاتور به سطوح اشباع و خرید مربوط است. نواحی پایین‌تر از ۸۰- اشباع فروش و نواحی بالاتر از ۲۰- اشباع خرید است. خروج از این نواحی سیگنال‌های معاملاتی را فعال می‌کند.

به دلیل آنکه این ابزار به صورت پیش‌فرض ۱۴ دوره را در نظر می‌گیرد، سیگنال‌های کاذب و نادرست زیادی تولید می‌کند که باید آن‌ها را با کمک سایر ابزار فیلتر کنیم.

شاخص RSI چیست و چگونه از آن در تحلیل تکنیکال استفاده کنیم؟

تازه‌واردان دنیای خرید و آموزش تصویری اندیکاتور استوکاستیک فروش ارزهای دیجیتال بیشتر اوقات در اولین نگاه به خطوط و شاخص‌های عجیب‌وغریب نمودارها، سردرگم و کلافه می‌شوند. برای خود من هم داستان به همین صورت بود. در ابتدا این حوزه برای من گیج‌کننده به نظر می‌رسید و فهمیدن آن بسیار دشوار بود تا اینکه متوجه شدم ساخته‌های ذهنی من از دنیای ارزهای دیجیتال و تحلیل تکنیکال صحیح نبوده است.

برای اینکه این موضوع را اثبات کنم، برخی مفاهیم خرید و فروش ارز دیجیتال را که طی این مسیر یاد گرفتم، با شکستن به تعاریف و اجزای کوچکتر به شما توضیح خواهم داد. امیدوارم که بتوانم در این مطلب برخی از اسرار تریدینگ را برای شما فاش کنم. در ادامه یکی از مهمترین شاخص‌های تکنیکال به نام قدرت نسبی (RSI) را توضیح داده و پس از آشنایی با آن، چند نکته طلایی برای به کار گیری آن‌ در معاملاتتان را آموزش خواهیم داد.

شاخص قدرت نسبی (RSI) چیست؟

وظیفه اصلی RSI این است که به شما درباره بیش از حد فروخته شدن یا بیش از حد خریده شدن یک دارایی ارزشمند اطلاع دهد. از هر پلتفرمی که برای دنبال کردن بازار استفاده می‌کنید، باید گزینه‌ای آموزش تصویری اندیکاتور استوکاستیک جهت افزودن این شاخص به نمودارتان داشته باشید.

جهت اضافه کردن شاخص RSI به نمودار در تریدینگ ویو، باید از گزینه اندیکاتورها در بخش Built-ins آن را انتخاب کنید

دلایل زیادی وجود دارند که RSI را به یک تکیه‌گاه مطمئن برای تریدرها تبدیل کرده‌ است. زمانی که RSI در حدود ۷۰ درصد ماکزیمم مقدار خود قرار گیرد (یعنی در اعداد ۷۰ به بالا) در منطقه اشباع خرید قرار می‌گیرد. یعنی اینکه دارایی بیش از حد خریداری شده و احتمال کاهش قیمت آن زیاد است.

زمانی که RSI در مقادیر کمتر از ۳۰ قرار بگیرد، منطقه اشباع فروش را نشان خواهد داد. یعنی اینکه دارایی بیش از حد فروخته شده و زمان مناسبی برای خرید کردن به وجود آورده است.

این اعداد برای برخی تریدرها متفاوت است. مثلا عده‌ای از ترکیب ۳۳ و ۶۶ درصد استفاده می‌کنند، برخی معامله‌گران نیز اعداد ۲۰ و ۸۰ درصد را به کار می‌گیرند. اما این کمترین چیزی است که از RSI می‌توان دریافت کرد. ساده بود، نه؟ خب به همین سادگی‌ها هم نیست و نباید بدون توجه از کنارش رد شویم.

چگونه از RSI استفاده کنیم؟

شاخص RSI به شما کمک می‌کند تا درباره اینکه در قیمت خوبی اقدام به خرید کرده‌اید یا نه، قضاوت بهتری داشته باشید. اما این شاخص همه چیز را به شما نمی‌گوید. اینکه شاخص RSI در منطقه اشباع خرید یا اشباع فروش قرار گرفته باشد، الزماً به این معنا نیست که حتما صعود یا سقوط خواهد کرد. هیچ تضمینی دراین باره وجود ندارد.

نتایج شاخص قدرت نسبی باید با اندیکاتورهای دیگر ترکیب شود تا به شما کمک می‌کند، بازگشت روندهای محتمل را شناسایی کنید. ترید کردن بر اساس یک اندیکاتور تقریباً دیوانگی محض است. روش هوشمندانه آن است که مهارت‌هایتان را پیرامون چند اندیکاتور و اطلاعات مختلف گردآوری کنید تا به تصویر بزرگتری از آنچه در بازار می‌گذرد، دست یابید.

شاخص RSI تنها یکی از چند ابزاری است که می‌تواند به شما در پایش بازار کمک کند. استفاده از آن در استراتژی‌هایتان به فهمیدن نقاط مناسب خرید یا فروش کمک می‌کند. RSI روش فوق‌العاده‌ای است تا بدانید که آیا در زمان مناسبی وارد شده‌اید یا قصد خارج شدن دارید.

تشریح با یک مثال

هرچند شاخص RSI را می‌توان در هر بازاری از بازار سهام گرفته تا بازار مبادلات ارز خارجی استفاده کرد، اما برای توضیح استفاده آن از یک مثال استفاده می‌کنیم. با آغاز روند صعودی بازار ارزهای دیجیتال، بهتر است یکی از توکن‌ها را برای نمایش چگونگی کار کردن شاخص RSI انتخاب کنیم. بر اساس توییت یکی از تریدرهای توییتر که احترام زیادی برایش قائل هستم، توکن هایوترمینال (HVN) را برای آموزش شاخص RSI استفاده کرده‌ام. بیایید به وضعیت نمودار نگاه جزئی‌تری بیاندازیم و شرایط این توکن را ارزیابی کنیم. نمودار زیر قیمت جفت‌ارز HVN در برابر BTC را برای بازه زمانی ۵ روزه نمایش می‌دهد.

این نمودار تغییرات قیمت را به همراه حجم معاملات و شاخص RSI در زیر نمودار قیمت (نوسانگر نارنجی رنگ) نشان می‌دهد. بر اساس این نمودار در تایم‌فریم ۵ دقیقه‌ای، مقیاس سمت راست RSI که از ۰ تا ۱۰۰ درجه‌بندی شده، در بازه زمانی مذکور ۴ بار به سطح اشباع خرید یا همان ۷۰ رسیده است. رسیدن شاخص RSI به این سطح زمان مناسبی را برای فروش اعلام کرده است. در طرف مقابل شاخص قدرت نسبی ۲ بار به منطقه اشباع فروش یا همان ۳۰ رسیده که در واقع زمان مناسبی را در این مواقع برای خرید کردن نشان داده است.

عملکرد شاخص RSI تا چه اندازه درست بود؟

در تاریخ ۴ آوریل شاخص RSI تا حدود ۲۰ درصد نیز پایین آمد که یک سیگنال قوی از فروش بیش از حد این توکن را نشان می‌دهد. این باعث شد تا موقعیت مناسبی برای خرید این توکن در آن زمان به وجود آید. سیگنال دیگری که از این شاخص می‌شد گرفت، در تاریخ ۷ آوریل و با رسیدن آن به حدود ۷۵ درصد بود. در این حالت، توکن HVN وارد شرایط اشباع خرید شده بود اما چند ساعت بعدی را مشغول تثبیت قیمت و حرکات افقی شد.

هر چند پس از گذشت چند ساعت (حدود ۶ ساعت)، ریزش قیمت اتفاق افتاد. در این نمودار شاخص RSI روش مناسبی برای اعلام نقاط خرید و فروش بود.

با این حال RSI به تنهایی یک اندیکاتور کاملا مطمئن نیست و نباید به تنهایی بر اساس آن اقدام به خرید و فروش کرد. مانند تمامی تریدرهای تشنه اطلاعات دیگر، شاید شما هم هم‌اکنون علاقه‌مند شده باشید تا درباره این توکن تحقیقات بیشتری انجام دهید و وضعیت آن را بسنجید.

در این مورد خاص با بررسی رویدادهای مربوط به HVN می‌توان به همکاری آن با یک باشگاه بسکتبال و مهم‌تر از همه ایجاد میزهای فرا بورس در چند روز گذشته اشاره کرد.

استفاده از تحلیل فاندامنتال قطعا به کارتان خواهد آمد، اما استفاده از شاخص RSI به صورت‌های دیگر نیز امکان‌پذیر است. این شاخص به شما کمک خواهد کرد تا به نوعی از «حرارت» دارایی که دارید، با خبر شوید.

در ادامه سه کاربرد دیگر از این شاخص را که شما را در استفاده از آن به یک حرفه‌ای تبدیل می‌کند، معرفی خواهیم کرد:

۱. واگرایی RSI

همانطور که بحث شد، رویکرد خرید در مواقعی که یک توکن یا دارایی بیش از حد فروخته شده و همچنین فروش در مواقعی که بیش از حد خریداری شده، به نظر مناسب می‌رسد. اما از آنجا که طبیعت بازارهای مالی می‌تواند به یک باره پرنوسان شود، به احتمال زیاد این سیگنال‌ها نیز قدرت و اعتبار خود را در این شرایط از دست می‌دهند.

می‌خواهید محتاطانه‌تر از قبل در این شرایط عمل کنید؟

روشی به نام پیدا کردن «واگرایی» (Divergence) وجود دارد که به شما در این راه کمک می‌کند. همانطور که از نام خود عبارت نیز برمی‌آید، واگرایی شاخص RSI به معنی دنبال نکردن شرایط بازار است.

واگرایی زمانی به دردتان می‌خورد که روند RSI در جهت مخالف حرکت قیمت‌ها باشد. در این حالت فرصت بالقوه‌‌ای برای تغییر روند در قیمت‌ها می‌تواند پدیدار شود. استفاده از واگرایی‌ها نیازمند آن است که حداقل یکی از فرازها یا نشیب‌های به وجود آمده در RSI در منطقه اشباع خرید یا اشباع فروش قرار گیرد.

واگرایی در صورتی تشکیل می‌شود که قله‌های ایجاد شده در قیمت و RSI نسبت به قله‌های قبلی خودشان در سطوحی بالاتر یا پایین‌تر قرار گیرند.

واگرایی تشکیل شده در نموار NEO/BTC در تایم فریم ۴ ساعته

برای مثال همانطور که در نمودار نئو که مربوط به اواخر ماه نوامبر سال گذشته است دیده می‌شود، بین RSI و قیمت یک واگرایی مشاهده می‌شود. قیمت‌ در این نمودار کف پایین‌تری را ثبت کرده است اما قدرت فروشندگان به حدی نبوده که شاخص RSI کف پایین‌تری ثبت کند. از این جهت خط روندی که از هر کدام یک به دست آمده بر خلاف جهت دیگری است. پس از یک حرکت افقی چند روزه، قیمت‌ها افزایش پیدا کرده‌ و واگرایی تایید شده است. از واگرایی در بازار صعودی برای پیدا کردن نقطه احتمالی فروش نیز می‌توان استفاده کرد.

تقاطع خط میانی

در حقیقت شاخص RSI قدرت خریداران و فروشندگان را نسبت به هم می‌سنجد. نقاط اکسترمم (بیشینه و کمینه) تنها نقاطی نیستند که با پیدا کردن روند‌ در خرید و فروش به شما کمک کنند. خرید کردن در مواقعی که RSI به شدت پایین است و یا فروختن در مواقعی که RSI به شدت بالاست، تنها کاربرد این شاخص نیست.

برخی اوقات این شاخص در محدوده میانی نوسان می‌کند.

در این زمان بهتر است که توجه خود را به محدوده وسط نوسانگر یعنی حدود ۴۰ تا ۶۰ جلب کنید. در این محدوده نیز می‌توان نزاع بین خریداران و فروشندگان را مشاهده کرد. چرا RSI را برای زمانی که از خط ۵۰ عبور می‌کند، مورد استفاده قرار ندهیم؟ یک مثال از این کاربرد RSI در زیر آمده است:

استفاده از خط ۵۰ درصد در شاخص RSI

همانطور که در نمودار نیز مشخص شده، عبور RSI از خط ۵۰ به سمت بالا، در ۵ آوریل اتفاق افتاد. پس از آن قیمت تا ۱۲ ساعت حرکت افقی از خود نشان داده و سپس به سمت اهداف بالاتر اوج گرفت. آیا یک ارتباط همیشگی بین خط ۵۰ از شاخص RSI و قیمت وجود دارد؟ نه، اما می‌توان از این کاربرد قدرتمند RSI هم در تحلیل‌های خود استفاده کرد.

تغییر پارامترها به ۲۰ و ۸۰

معامله‌گران همیشه به دنبال آن هستند که سیگنال‌های واضح و مشخصی از نمودارها و شاخص‌ها دریافت کنند. یکی از اقداماتی که در جهت افزایش کیفیت تحلیل‌ها صورت می‌گیرد، تغییر پارامترهای شاخص RSI و تبدیل سطوح ۳۰ و ۷۰ به سطوح ۲۰ و ۸۰ است.

هر چند با انجام این کار برخی از فرصت‌های خرید یا فروش را از دست می‌دهید (چرا که پارامترهای شما سخت‌گیرانه‌تر عمل می‌کنند)، اما سیگنال‌هایی که از اندیکاتور دریافت می‌شوند ضریب اطمینان بالایی خواهند داشت.

به همان مثال قبلی توکن HVN برگردیم. در تاریخ ۴ آوریل شاخص RSI به زیر ۲۰ سقوط کرد. در آن زمان حرکات قیمت پیش از افزایش یافتن برای مدتی به صورت افقی دنبال شد. این نمودار مثال خوبی از سیگنال‌های قابل اطمینان‌تر RSI زیر ۲۰ است.

اگر اندکی شانس بیاورید، تحلیلتان هم جواب خواهد داد. استفاده از اندیکاتور قدرت نسبی حین خرید و فروش، استراتژی‌هایتان را قدرتمندتر می‌سازد. خبر خوب این است که می‌توانید این روش را در هر بازار (نه فقط بازار ارزهای دیجیتال) به کار گیرید.

فراموش نکنید که امتحان کردن و آزمودن ابزارهای مختلف، بهترین راه برای افزایش مهارت‌هایتان در تحلیل بازارهای مالی است. اگر شما نیز به طریق دیگری از این ابزار تحلیل استفاده می‌کنید، آن را در دیدگاه‌ها با کاربران دیگر به اشتراک بگذارید.

برای یادگیری کاربردهای RSI در کنار سایر اندیکاتورها و استراتژی‌های مرتبط می‌توانید در دوره اطلس ارزدیجیتال شرکت کنید و ویدیوهای آموزشی را با پشتیبانی اساتید مجرب این دوره دریافت کنید.