تعویق حذف دامنه نوسان

دامنه نوسان نمادهای معاملاتی از امروز ۶ تایی شد

بنابر اعلام شرکت‌های بورس و فرابورس دامنه نوسان نمادهای معاملاتی حاضر در بازار اول بورس و فرابورس از امروز(دوشنبه) یک درصد افزایش و ۶ درصدی می‌شود.

آغاز عملیات نجات بورس

بیش از دو دهه از اعمال دامنه نوسان در بازار سهام می‌گذرد و محدودیتی که به بهانه محافظت از حقوق سهامداران خرد متولد شد، تنها بلوغ بازاری را که می‌توانست نقشی مولد در اقتصاد کشور داشته باشد، به تعویق انداخت. بورس تهران حالا عمری ۵۴ساله دارد؛ اما همانند کودکی است که بدیهی‌ترین پیش‌شرط‌های بلوغ را نیز در اختیار ندارد.

یک تغییر مهم بورسی در سال جدید

آنطور که مسئولان وعده داده‌اند، سرنوشت دامنه نوسان که یکی از پرحاشیه‌ترین قوانین بازار سرمایه ایران به حساب می آید و طی دو سال اخیر روزهای پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته و در سال جدید رو به تغییر بوده و قرار است به تدریج اصلاح شود.

رییس سازمان بورس:منعی برای پرداخت سود سهام عدالت وجود ندارد/ با سرخابی ها مانند شرکتهای دیگر برخورد می شود

رییس سازمان بورس و اوراق بهادر ضمن تشریح آخرین وضعیت پرداخت سود سهام عدالت توضیحاتی در مورد پذیره نویسی دو باشگاه استقلال و پرسپولیس ارائه کرد.

عشقی خبر دادزمان پرداخت سود سهام عدالت مشخص شد/ دامنه نوسان تغییر می‌کند

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه سود سهام عدالت تا ۲۱ اسفندماه پرداخت می‌شود از تغییر دامنه نوسان خبر داد.

رئیس سازمان بورس: تغییر تدریجی دامنه نوسان تا پایان سال

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: در حال حاضر با توجه به جمع بندی پیشنهادات بورس‌ها در خصوص دامنه نوسان امید می‌رود تا پایان سال شاهد تغییر تدریجی دامنه نوسان باشیم زیرا هر گونه مداخله خارج از نظم بازار (عرضه و تقاضا) حکایت تلخ قیمت‌گذاری دستوری است.

رئیس سازمان بورس: حذف یکباره دامنه نوسان به صلاح بازار نیست

عشقی گفت: اگر شرایط آماده باشد راه‌هایی برای بازگشایی دامنه نوسان وجود دارد، اما باز کردن دامنه نوسان در حال حاضر باعث تشدید نوسان‌ها می شود.

حذف دامنه نوسان بورس به تعویق افتاد

صبح دیروز خبر رسید که قرار است امروز معامله دو سهم شاخص‌ساز، بدون کف و سقف قیمت انجام شود. اما در ساعات پایانی دیشب اعلام شد بازگشایی نماد این دو شرکت بزرگ به تعویق افتاده است.

به گزارش تجارت‌نیوز، شاخص بورس از ۱۹ مرداد به این سو بیش از ۲۰ درصد نزول کرد. بسیاری از کارشناسان معتقدند حذف یا باز شدن سقف و کف دامنه‌ نوسان، در کنار تعمیق بازار و توسعه نهاد بازارگردانی، می‌تواند بازار سهام را سریع‌تر به روند منطقی بازگرداند. هرچند گروهی دیگر می‌گویند دامنه نوسان می‌تواند منافع سهامداران غیرحرفه‌ای‌ را حفظ و رفتار هیجانی را در بازار کنترل کند.

قوانین معاملاتی بازار سرمایه کشور قرار است به بورس‌های جهانی نزدیک شود. صبح دیروز زمزمه‌ای در بازار سرمایه شکل گرفت مبنی بر اینکه دامنه نوسان در برخی از نماد‌های معاملاتی حذف خواهد شد. چندی پیش سعید اسلامی بیدگلی عضو شورای عالی بورس پیشنهادی مبنی بر حذف دامنه نوسان در سهم‌های بزرگ را مطرح کرد که چندان هم مورد استقبال قرار نگرفت اما اگر در روزهای آتی سیاست‌گذار بورس با تغییر رویکرد تمام عیار نسبت به حذف دامنه نوسان چند سهم برای دادوستد‌ها اقدام کند در زمین بورس فضایی برای تمرین حذف دامنه نوسان مهیا شده است. به اعتقاد کارشناسان این اتفاق می‌تواند پیش‌زمینه‌ای برای ورود به حذف کلی این محدودیت در بازار سرمایه کشور تلقی شود. هرچند در ابتدا فضای معاملاتی هیجانی دنبال خواهد شد اما با مرور زمان و تخلیه فشار فروش می‌تواند بازار را سریع‌تر به روند منطقی و عادی خود بازگرداند.

قرار بود امروز معامله دو سهم شاخص‌ساز، بدون کف و سقف قیمت انجام شود. اما در ساعات پایانی شب گذشته به «دنیای اقتصاد» خبر رسید تعویق حذف دامنه نوسان بازگشایی نماد شرکت‌های نامزد شده برای حذف دامنه نوسان – شستا و ایران‌خودرو- به تعویق افتاده است. علی صحرایی، مدیرعامل بورس اوراق بهادار و تهران در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» اعلام کرد: بازگشایی نماد شرکت‌های ایران‌خودرو و شستا که قرار بود امروز صورت گیرد، به تعویق افتاده است.

طبق ماده (۱) دستورالعمل اجرایی شرایط اضطراری موضوع ماده (۳۲) قانون بازار اوراق بهادار؛ سازمان بورس و اوراق بهادار مجاز است در صورت وقوع شرایط اضطراری (ریزش بیش از ۵ درصدی) و برای حمایت از حقوق و منافع سرمایه‌گذاران و حفظ بازار شفاف، منصفانه و کارآ، دستور تعطیلی یا توقف تمام یا بخشی از معاملات هر یک از بورس‌ها یا بازارهای خارج از بورس را حداکثر به مدت سه روز کاری صادر کند. رفع محدودیت دامنه نوسان، روند حرکتی بازار را متعادل خواهد کرد.

فرمول خروج بورس از حالت فرسایش

احسان رضا‌پور، کارشناس بازار سرمایه می‌گوید: دامنه نوسان باعث فرسایشی شدن روند صعودی و نزولی در بورس شده است. کند شدن روند بازار علاوه بر ایجاد هیجان، به التهاب در معاملات هم دامن می‌زند. سرمایه‌گذاران هر روز شاهد صف‌های فروشی که با حجم کم مورد معامله قرار‌ می‌گیرد هستند. از طرفی تداوم صف‌های عرضه‌کنندگان در روز‌های آتی معاملات هم در پی افزوده شدن سهامداران بیشتر در این صفوف، از لحاظ روانی در کلیت بازار اثرگذار خواهد بود. او با اشاره به مزیت دامنه نوسان گفت: طولانی شدن روز‌های ریزشی می‌تواند منجر به انصراف سهامداران از فروش سهم شود و سرمایه‌گذاران می‌توانند تصمیمی مبتنی بر تحلیل و آگاهانه بگیرند.

این کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: عبور زمانی از فضای ملتهب بازار نیز از دلایل انصراف فروشندگان سهام با قیمت‌های پایین در نظر گرفته می‌شود. به گفته رضاپور فرسایشی شدن بازار با وجود دامنه نوسان اثرات منفی زیادی دارد به‌طوری‌که نگرانی و استرس سهامداران با توجه به نبود امکان فروش سهام در روز‌های متوالی کلیت فضای بورس را دستخوش تغییر می‌کند.

این تحلیلگر بازار سرمایه تاکید کرد: حذف دامنه نوسان بازار را سریعا به تعادل می‌رساند به‌طوری‌که سهام شرکت‌هایی که مدت‌ها در صف خرید و فروش قرار دارند با نوسان ۱۰ تا ۱۵ درصدی در یک روز معاملاتی متعادل خواهند شد که در پی این مهم سهام می‌تواند به روند عادی خود بازگردد. او با اشاره به روند معاملات بازار سهام گفت: جو عمومی حاکم بر رفتار سرمایه‌گذاران خرد و نهادی بازار موجب افزایش احتیاط در جریان معاملاتی بورس شده است. از طرفی به‌دلیل حاکمیت روند نزولی و عدم چشم‌انداز رشد کوتاه‌مدت در بازار سهام، سرمایه‌گذاران ترجیحا بخشی از منابع را از سهام شرکت‌ها آزاد می‌کنند. بنابراین در صورتی که بازار به‌دلیل شرایط فعلی افت بیشتری را متحمل شد سهامداران فرصت خرید در قیمت‌های بهتری را کسب می‌کنند.

به اعتقاد این تحلیلگر بازار سرمایه با چنین استراتژی سرمایه‌گذاری فعالان بازار به نوعی از بازدهی که برای خود ایجاد کرده‌اند، می‌توانند صیانت کنند. او افزود:‌ افرادی که به‌تازگی به جمع فعالان بازار سرمایه پیوستند و در زیان قرار دارند با خروج موقت غالبا از تحمیل زیان بیشتر جلوگیری می‌کنند. با این حال مهم‌ترین عاملی که به چنین وضعیتی دامن می‌زند، چشم‌انداز کوتاه‌مدت (روزانه و هفتگی) نزولی بازار سرمایه است. در چنین شرایطی که هیجانی در بازار وجود دارد اغلب سهامداران یا فروشنده هستند یا خرید‌‌‌های خود را به تعویق می‌اندازند. رضا‌پور تاکید کرد: فروش و تعویق در خرید یقینا روند نزولی را پایدار می‌کند. بازار‌های مالی بسیار حساس و سرمایه بسیار ترسو است بنابراین تعویق حذف دامنه نوسان اتفاقاتی که در نیمه دوم مرداد ماه روی داد، باعث شد تا سرمایه‌گذاران بزرگ و حقوقی‌های بازار هم جانب احتیاط بیشتری را در معاملات خود لحاظ کنند. بر این اساس تا زمانی که فضای اعتماد، اعتقاد به بازگشت و ثبات بازار در ذهن فعالان بازار سرمایه نهادینه نشود، قدرت حمایت اثر‌گذاری چندانی نخواهد داشت.

این کارشناس بازار سرمایه معتقد است شرکت‌ها و سهامداران عمده در واقع روی سهام خود می‌توانند اوراق تبعی منتشر کنند. از این طریق علاوه بر تامین مالی شرکت، سرمایه‌گذاران هم می‌توانند اعتماد نسبی نسبت به حداقل بازده سهام خود در بازه زمانی مشخص داشته باشند.

تعویق حذف دامنه نوسان

دنياي اقتصاد /صبح ديروز خبر رسيد که قرار تعویق حذف دامنه نوسان است امروز معامله دو سهم شاخص‌ساز، بدون کف و سقف قيمت انجام شود. اما در ساعات پاياني ديشب اعلام شد بازگشايي نماد اين دو شرکت بزرگ به تعويق افتاده است. شاخص بورس از ۱۹ مرداد به اين سو بيش از ۲۰ درصد نزول کرد. بسياري از کارشناسان معتقدند حذف يا باز شدن سقف و کف دامنه‌ نوسان، در کنار تعميق بازار و توسعه نهاد بازارگرداني، مي‌تواند بازار سهام را سريع‌تر به روند منطقي بازگرداند. هرچند گروهي ديگر مي‌گويند دامنه نوسان مي‌تواند منافع سهامداران غيرحرفه‌اي‌ را حفظ و رفتار هيجاني را در بازار کنترل کند.

قوانين معاملاتي بازار سرمايه کشور قرار است به بورس‌هاي جهاني نزديک شود. صبح ديروز زمزمه‌اي در بازار سرمايه شکل گرفت مبني بر اينکه دامنه نوسان در برخي از نماد‌هاي معاملاتي حذف خواهد شد. چندي پيش سعيد اسلامي بيدگلي عضو شوراي عالي بورس پيشنهادي مبني بر حذف دامنه نوسان در سهم‌هاي بزرگ را مطرح کرد که چندان هم مورد استقبال قرار نگرفت اما اگر در روزهاي آتي سياست‌گذار بورس با تغيير رويکرد تمام عيار نسبت به حذف دامنه نوسان چند سهم براي دادوستد‌ها اقدام کند در زمين بورس فضايي براي تمرين حذف دامنه نوسان مهيا شده است. به اعتقاد کارشناسان اين اتفاق مي‌تواند پيش‌زمينه‌اي براي ورود به حذف کلي اين محدوديت در بازار سرمايه کشور تلقي شود. هرچند در ابتدا فضاي معاملاتي هيجاني دنبال خواهد شد اما با مرور زمان و تخليه فشار فروش مي‌تواند بازار را سريع‌تر به روند منطقي و عادي خود بازگرداند. به گزارش «دنياي اقتصاد» قرار بود امروز معامله دو سهم شاخص‌ساز، بدون کف و سقف قيمت انجام شود. اما در ساعات پاياني شب گذشته به «دنياي اقتصاد» خبر رسيد بازگشايي نماد شرکت‌هاي نامزد شده براي حذف دامنه نوسان - شستا و ايران‌خودرو- به تعويق افتاده است. علي صحرايي، مديرعامل بورس اوراق بهادار و تهران در گفت‌وگو با «دنياي اقتصاد» اعلام کرد: بازگشايي نماد شرکت‌هاي ايران‌خودرو و شستا که قرار بود امروز صورت گيرد، به تعويق افتاده است.

طبق ماده (۱) دستورالعمل اجرايي شرايط اضطراري موضوع ماده (۳۲) قانون بازار اوراق بهادار؛ سازمان بورس و اوراق بهادار مجاز است در صورت وقوع شرايط اضطراري (ريزش بيش از ۵ درصدي) و براي حمايت از حقوق و منافع سرمايه‌گذاران و حفظ بازار شفاف، منصفانه و کارآ، دستور تعطيلي يا توقف تمام يا بخشي از معاملات هر يک از بورس‌ها يا بازارهاي خارج از بورس را حداکثر به مدت سه روز کاري صادر کند. رفع محدوديت دامنه نوسان، روند حرکتي بازار را متعادل خواهد کرد.

فرمول خروج بورس از حالت فرسايش
احسان رضا‌پور کارشناس بازار سرمايه به «دنياي‌اقتصاد» مي‌گويد: دامنه نوسان باعث فرسايشي شدن روند صعودي و نزولي در بورس شده است. کند شدن روند بازار علاوه بر ايجاد هيجان، به التهاب در معاملات هم دامن مي‌زند. سرمايه‌گذاران هر روز شاهد صف‌هاي فروشي که با حجم کم مورد معامله قرار‌ مي‌گيرد هستند. از طرفي تداوم صف‌هاي عرضه‌کنندگان در روز‌هاي آتي معاملات هم در پي افزوده شدن سهامداران بيشتر در اين صفوف، از لحاظ رواني در کليت بازار اثرگذار خواهد بود. او با اشاره به مزيت دامنه نوسان گفت: طولاني شدن روز‌هاي ريزشي مي‌تواند منجر به انصراف سهامداران از فروش سهم شود و سرمايه‌گذاران مي‌توانند تصميمي مبتني بر تحليل و آگاهانه بگيرند. اين کارشناس بازار سرمايه بيان کرد: عبور زماني از فضاي ملتهب بازار نيز از دلايل انصراف فروشندگان سهام با قيمت‌هاي پايين در نظر گرفته مي‌شود. به گفته رضاپور فرسايشي شدن بازار با وجود دامنه نوسان اثرات منفي زيادي دارد به‌طوري‌که نگراني و استرس سهامداران با توجه به نبود امکان فروش سهام در روز‌هاي متوالي کليت فضاي بورس را دستخوش تغيير مي‌کند. اين تحليلگر بازار سرمايه تاکيد کرد: حذف دامنه نوسان بازار را سريعا به تعادل مي‌رساند به‌طوري‌که سهام شرکت‌هايي که مدت‌ها در صف خريد و فروش قرار دارند با نوسان تعویق حذف دامنه نوسان ۱۰ تا ۱۵ درصدي در يک روز معاملاتي متعادل خواهند شد که در پي اين مهم سهام مي‌تواند به روند عادي خود بازگردد. او با اشاره به روند معاملات بازار سهام گفت: جو عمومي حاکم بر رفتار سرمايه‌گذاران خرد و نهادي بازار موجب افزايش احتياط در جريان معاملاتي بورس شده است. از طرفي به‌دليل حاکميت روند نزولي و عدم چشم‌انداز رشد کوتاه‌مدت در بازار سهام، سرمايه‌گذاران ترجيحا بخشي از منابع را از سهام شرکت‌ها آزاد مي‌کنند. بنابراين در صورتي که بازار به‌دليل شرايط فعلي افت بيشتري را متحمل شد سهامداران فرصت خريد در قيمت‌هاي بهتري را کسب مي‌کنند. به اعتقاد اين تحليلگر بازار سرمايه با چنين استراتژي سرمايه‌گذاري فعالان بازار به نوعي از بازدهي که براي خود ايجاد کرده‌اند، مي‌توانند صيانت کنند. او افزود:‌ افرادي که به‌تازگي به جمع فعالان بازار سرمايه پيوستند و در زيان قرار دارند با خروج موقت غالبا از تحميل زيان بيشتر جلوگيري مي‌کنند. با اين حال مهم‌ترين عاملي که به چنين وضعيتي دامن مي‌زند، چشم‌انداز کوتاه‌مدت (روزانه و هفتگي) نزولي بازار سرمايه است. در چنين شرايطي که هيجاني در بازار وجود دارد اغلب سهامداران يا فروشنده هستند يا خريد‌‌‌هاي خود را به تعويق مي‌اندازند. رضا‌پور تاکيد کرد: فروش و تعويق در خريد يقينا روند نزولي را پايدار مي‌کند. بازار‌هاي مالي بسيار حساس و سرمايه بسيار ترسو است بنابراين اتفاقاتي که در نيمه دوم مرداد ماه روي داد، باعث شد تا سرمايه‌گذاران بزرگ و حقوقي‌هاي بازار هم جانب احتياط بيشتري را در معاملات خود لحاظ کنند. بر اين اساس تا زماني که فضاي اعتماد، اعتقاد به بازگشت و ثبات بازار در ذهن فعالان بازار سرمايه نهادينه نشود، قدرت حمايت اثر‌گذاري چنداني نخواهد داشت. اين کارشناس بازار سرمايه معتقد است شرکت‌ها و سهامداران عمده در واقع روي سهام خود مي‌توانند اوراق تبعي منتشر کنند. از اين طريق علاوه بر تامين مالي شرکت، سرمايه‌گذاران هم مي‌توانند اعتماد نسبي نسبت به حداقل بازده سهام خود در بازه زماني مشخص داشته باشند.

فشار فروش برخي شرکت‌ها
مهدي افناني، تحليلگر بازار سرمايه درخصوص تاثير افزايش دامنه نوسان به «دنياي‌اقتصاد» مي‌گويد: تعویق حذف دامنه نوسان انتظار مي‌رود تکليف برخي از شرکت‌ها مشخص شود. اگر دامنه نوسان حذف شود احتمالا روي رقمي تثبيت مي‌شوند و بازار نيز سريع‌تر به تعادل مي‌رسد.

با اين حال معاملات با حذف دامنه نوسان مشخص مي‌کند تا چه ميزاني فروشنده در اين نماد‌ها وجود خواهد داشت. به‌طور کلي اين سياست در کوتاه‌مدت مي‌تواند باعث منفي شدن بازار شود، اما در بلندمدت اين اتفاق به نفع بازار سهام است. به اعتقاد او حرکت صعودي شاخص‌هاي بازار سهام با محرک‌هايي همانند افزايش سرمايه و رشد نرخ ارز نيما کليد خورد. در چنين شرايطي عرضه‌ها به راحتي جذب بازار سهام شدند. از اواسط مرداد ماه موارد مختلفي از جمله عرضه ۶۰ درصدي سهام عدالت، افزايش سهام شناوري شرکت‌هاي دولتي، عرضه‌هاي اوليه، صندوق‌ ETF دارا يکم و دارا دوم، کاهش ضريب اعتباري کارگزاري‌ها و. در دوره کوتاه ۱۵روزه روي داد. بازار نيز چند باري براي عبور از چنين عواملي جهش کرد، اما به‌دليل حجم عرضه‌‌هاي سنگين با وجود حمايت حقوقي‌ها موفق نشد. اين کارشناس بازار سرمايه گفت: عرضه‌‌هاي آبشاري دليل قابل اهميتي در ريزش‌ شاخص بورس محسوب مي‌شود. با اين حال ميزان عرضه که براي سرمايه‌گذاران امري مهم ارزيابي مي‌شود، متاسفانه در ابهام قرار دارد. افناني شفافيت را بيشتر از حمايت عددي براي اهالي بازار سهام مهم دانست و بيان کرد:‌ فروشنده و ميزان عرضه مشخص نيست. به‌رغم اينکه وعده حمايت يک هزار ميليارد توماني يا ورود يک‌صد ميليارد تومان نقدينگي به بازار داده مي‌شود اما معاملات همچنان در مدار قبلي خود پابرجا است. او افزود: بررسي چند شرکت کارگزاري و صندوق‌‌هاي سرمايه‌گذاري نشان مي‌دهد سهام عدالت در شرايط فعلي بازار سهام به فروش مي‌رسد. از طرفي ابطال يونيت‌هاي صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري نيز عامل ديگري در ريزش شاخص بورس عنوان مي‌شود. اين تحليلگر بازار سرمايه معتقد است حجم فروش سهام به‌دليل ابطال يونيت نيست؛ اما نامشخص بودن رويکرد طرف عرضه اجازه به فعاليت طرف تقاضا نمي‌دهد. بررسي شرکت‌هاي کارگزاري نيز نشان مي‌دهد پول از کارگزاري‌ها خارج نشده است. بايد دولت و سازمان بورس با توجه به ميزان نقدينگي ورودي به بازار برنامه‌ريزي دقيقي براي عرضه سهام در بازار ارائه کنند. افناني قيمت‌هاي فعلي را از ديد فاندامنتالي در نقاط جذاب ارزيابي کرد و گفت: حجم معاملات در اغلب سهم‌ها نيز در موقعيت مناسبي قرار دارد. نماد‌هاي بزرگ بازار نيز مورد حمايت قرار دارند. قيمت‌ها و اخبار بنيادي نيز سود‌هاي آتي اين شرکت‌ها را به نوعي پوشش مي‌دهد. به اعتقاد او شرکت‌هاي سرمايه‌گذاري بنيادي‌کار نيز با توجه به شرايط فعلي بازار اقدام به خريد سهام کرده‌اند. به‌عنوان مثال بانک ملي تقريبا تمام سهام (وبانک) را که طي چند وقت اخير در قيمت بالايي عرضه کرده بود، خريداري کرده است. به گفته اين کارشناس بازار سرمايه، انتظار برگشت سريع از شاخص وجود ندارد؛ اما برگشت‌هاي سريع غالبا فروش‌هاي آبشاري را به همراه دارد. احتمالا روز‌هاي آتي معاملات در هفته جاري، در روند متعادل‌تري حرکت کند. در مهرماه نيز بازار بهتري خواهيم داشت.

تاخیر حذف دامنه نوسان

صبح دیروز خبر رسید که قرار است امروز معامله دو سهم شاخص ساز، بدون کف و سقف قیمت انجام شود. اما در ساعات پایانی دیشب اعلام شد بازگشایی نماد این دو شرکت بزرگ به تعویق افتاده است. شاخص بورس از ۱۹ مرداد به این سو بیش از ۲۰ درصد نزول کرد. بسیاری از کارشناسان معتقدند حذف یا باز شدن سقف و کف دامنه نوسان، در کنار تعمیق بازار و توسعه نهاد بازارگردانی، می تواند بازار سهام را سریع تر به روند منطقی بازگرداند. هرچند گروهی دیگر می گویند دامنه نوسان می تواند منافع سهامداران غیرحرفه ای را حفظ و رفتار هیجانی را در بازار کنترل کند.

قوانین معاملاتی بازار سرمایه کشور قرار است به بورس های جهانی نزدیک شود. صبح دیروز زمزمه ای در بازار سرمایه شکل گرفت مبنی بر اینکه دامنه نوسان در برخی از نماد های معاملاتی حذف خواهد شد. چندی پیش سعید اسلامی بیدگلی عضو شورای عالی بورس پیشنهادی مبنی بر حذف دامنه نوسان در سهم های بزرگ را مطرح کرد که چندان هم مورد استقبال قرار نگرفت اما اگر در روزهای آتی سیاست گذار بورس با تغییر رویکرد تمام عیار نسبت به حذف دامنه نوسان چند سهم برای دادوستد ها اقدام کند در زمین بورس فضایی برای تمرین حذف دامنه نوسان مهیا شده است.

به اعتقاد کارشناسان این اتفاق می تواند پیش زمینه ای برای ورود به حذف کلی این محدودیت در بازار سرمایه کشور تلقی شود. هرچند در ابتدا فضای معاملاتی هیجانی دنبال خواهد شد اما با مرور زمان و تخلیه فشار فروش می تواند بازار را سریع تر به روند منطقی و عادی خود بازگرداند. به گزارش «دنیای اقتصاد» قرار بود امروز معامله دو سهم شاخص ساز، بدون کف و سقف قیمت انجام شود. اما در ساعات پایانی شب گذشته به «دنیای اقتصاد» خبر رسید بازگشایی نماد شرکت های نامزد شده برای حذف دامنه نوسان - شستا و ایران خودرو- به تعویق افتاده است. علی صحرایی، مدیرعامل بورس اوراق بهادار و تهران در گفت وگو با «دنیای اقتصاد» اعلام کرد: بازگشایی نماد شرکت های ایران خودرو و شستا که قرار بود امروز صورت گیرد، به تعویق افتاده است.

طبق ماده (۱) دستورالعمل اجرایی شرایط اضطراری موضوع ماده (۳۲) قانون بازار اوراق بهادار؛ سازمان بورس و اوراق بهادار مجاز است در صورت وقوع شرایط اضطراری (ریزش بیش از ۵ درصدی) و برای حمایت از حقوق و منافع سرمایه گذاران و حفظ بازار شفاف، منصفانه و کارآ، دستور تعطیلی یا توقف تمام یا بخشی از معاملات هر یک از بورس ها یا بازارهای خارج از بورس را تعویق حذف دامنه نوسان حداکثر به مدت سه روز کاری صادر کند. رفع محدودیت دامنه نوسان، روند حرکتی بازار را متعادل خواهد کرد.

فرمول خروج بورس از حالت فرسایش

احسان رضا پور کارشناس بازار سرمایه به «دنیای اقتصاد» می گوید: دامنه نوسان باعث فرسایشی شدن روند صعودی و نزولی در بورس شده است. کند شدن روند بازار علاوه بر ایجاد هیجان، به التهاب در معاملات هم دامن می زند. سرمایه گذاران هر روز شاهد صف های فروشی که با حجم کم مورد معامله قرار می گیرد هستند. از طرفی تداوم صف های عرضه کنندگان در روز های آتی معاملات هم در پی افزوده شدن سهامداران بیشتر در این صفوف، از لحاظ روانی در کلیت بازار اثرگذار خواهد بود. او با اشاره به مزیت دامنه نوسان گفت: طولانی شدن روز های ریزشی می تواند منجر به انصراف سهامداران از فروش سهم شود و سرمایه گذاران می توانند تصمیمی مبتنی بر تحلیل و آگاهانه بگیرند.

این کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: عبور زمانی از فضای ملتهب بازار نیز از دلایل انصراف فروشندگان سهام با قیمت های پایین در نظر گرفته می شود. به گفته رضاپور فرسایشی شدن بازار با وجود دامنه نوسان اثرات منفی زیادی دارد به طوری که نگرانی و استرس سهامداران با توجه به نبود امکان فروش سهام در روز های متوالی کلیت فضای بورس را دستخوش تغییر می کند. این تحلیلگر بازار سرمایه تاکید کرد: حذف دامنه نوسان بازار را سریعا به تعادل می رساند به طوری که سهام شرکت هایی که مدت ها در صف خرید و فروش قرار دارند با نوسان ۱۰ تا ۱۵ درصدی در یک روز معاملاتی متعادل خواهند شد که در پی این مهم سهام می تواند به روند عادی خود بازگردد. او با اشاره به روند معاملات بازار سهام گفت: جو عمومی حاکم بر رفتار سرمایه گذاران خرد و نهادی بازار موجب افزایش احتیاط در جریان معاملاتی بورس شده است. از طرفی به دلیل حاکمیت روند نزولی و عدم چشم انداز رشد کوتاه مدت در بازار سهام، سرمایه گذاران ترجیحا بخشی از منابع را از سهام شرکت تعویق حذف دامنه نوسان ها آزاد می کنند. بنابراین در صورتی که بازار به دلیل شرایط فعلی افت بیشتری را متحمل شد سهامداران فرصت خرید در قیمت های بهتری را کسب می کنند.

به اعتقاد این تحلیلگر بازار سرمایه با چنین استراتژی سرمایه گذاری فعالان بازار به نوعی از بازدهی که برای خود ایجاد کرده اند، می توانند صیانت کنند. او افزود: افرادی که به تازگی به جمع فعالان بازار سرمایه پیوستند و در زیان قرار دارند با خروج موقت غالبا از تحمیل زیان بیشتر جلوگیری می کنند. با این حال مهم ترین عاملی که به چنین وضعیتی دامن می زند، چشم انداز کوتاه مدت (روزانه و هفتگی) نزولی بازار سرمایه است. در چنین شرایطی که هیجانی در بازار وجود دارد اغلب سهامداران یا فروشنده هستند یا خرید های خود را به تعویق می اندازند. رضا پور تاکید کرد: فروش و تعویق در خرید یقینا روند نزولی را پایدار می کند.

بازار های مالی بسیار حساس و سرمایه بسیار ترسو است بنابراین اتفاقاتی که در نیمه دوم مرداد ماه روی داد، باعث شد تا سرمایه گذاران بزرگ و حقوقی های بازار هم جانب احتیاط بیشتری را در معاملات خود لحاظ کنند. بر این اساس تا زمانی که فضای اعتماد، اعتقاد به بازگشت و ثبات بازار در ذهن فعالان بازار سرمایه نهادینه نشود، قدرت حمایت اثر گذاری چندانی نخواهد داشت. این کارشناس بازار سرمایه معتقد است شرکت ها و سهامداران عمده در واقع روی سهام خود می توانند اوراق تبعی منتشر کنند. از این طریق علاوه بر تامین مالی شرکت، سرمایه گذاران هم می توانند اعتماد نسبی نسبت به حداقل بازده سهام خود در بازه زمانی مشخص داشته باشند.

فشار فروش برخی شرکت ها

مهدی افنانی، تحلیلگر بازار سرمایه درخصوص تاثیر افزایش دامنه نوسان به «دنیای اقتصاد» می گوید: انتظار می رود تکلیف برخی از شرکت ها مشخص شود. اگر دامنه نوسان حذف شود احتمالا روی رقمی تثبیت می شوند و بازار نیز سریع تر به تعادل می رسد.

با این حال معاملات با حذف دامنه نوسان مشخص می کند تا چه میزانی فروشنده در این نماد ها وجود خواهد داشت. به طور کلی این سیاست در کوتاه مدت می تواند باعث منفی شدن بازار شود، اما در بلندمدت این اتفاق به نفع بازار سهام است. به اعتقاد او حرکت صعودی شاخص های بازار سهام با محرک هایی همانند افزایش سرمایه و رشد نرخ ارز نیما کلید خورد. در چنین شرایطی عرضه ها به راحتی جذب بازار سهام شدند.

از اواسط مرداد ماه موارد مختلفی از جمله عرضه ۶۰ درصدی سهام عدالت، افزایش سهام شناوری شرکت های دولتی، عرضه های اولیه، صندوق ETF دارا یکم و دارا دوم، کاهش ضریب اعتباری کارگزاری ها و. در دوره کوتاه ۱۵روزه روی داد. بازار نیز چند باری برای عبور از چنین عواملی جهش کرد، اما به دلیل حجم عرضه های سنگین با وجود حمایت حقوقی ها موفق نشد. این کارشناس بازار سرمایه گفت: عرضه های آبشاری دلیل قابل اهمیتی در ریزش شاخص بورس محسوب می شود. با این حال میزان عرضه که برای سرمایه گذاران امری مهم ارزیابی می شود، متاسفانه در ابهام قرار دارد. افنانی شفافیت را بیشتر از حمایت عددی برای اهالی بازار سهام مهم دانست و بیان کرد: فروشنده و میزان عرضه مشخص نیست. به رغم اینکه وعده حمایت یک هزار میلیارد تومانی یا ورود یک صد میلیارد تومان نقدینگی به بازار داده می شود اما معاملات همچنان در مدار قبلی خود پابرجا است.

او افزود: بررسی چند شرکت کارگزاری و صندوق های سرمایه گذاری نشان می دهد سهام عدالت در شرایط فعلی بازار سهام به فروش می رسد. از طرفی ابطال یونیت های صندوق های سرمایه گذاری نیز عامل دیگری در ریزش شاخص بورس عنوان می شود. این تحلیلگر بازار سرمایه معتقد است حجم فروش سهام به دلیل ابطال یونیت نیست؛ اما نامشخص بودن رویکرد طرف عرضه اجازه به فعالیت طرف تقاضا نمی دهد. بررسی شرکت های کارگزاری نیز نشان می دهد پول از کارگزاری ها خارج نشده است. باید دولت و سازمان بورس با توجه به میزان نقدینگی ورودی به بازار برنامه ریزی دقیقی برای عرضه سهام در بازار ارائه کنند. افنانی قیمت های فعلی را از دید فاندامنتالی در نقاط جذاب ارزیابی کرد و گفت: حجم معاملات در اغلب سهم ها نیز در موقعیت مناسبی قرار دارد. نماد های بزرگ بازار نیز مورد حمایت قرار دارند.

قیمت ها و اخبار بنیادی نیز سود های آتی این شرکت ها را به نوعی پوشش می دهد. به اعتقاد او شرکت های سرمایه گذاری بنیادی کار نیز با توجه به شرایط فعلی بازار اقدام به خرید سهام کرده اند. به عنوان مثال بانک ملی تقریبا تمام سهام (وبانک) را که طی چند وقت اخیر در قیمت بالایی عرضه کرده بود، خریداری کرده است. به گفته این کارشناس بازار سرمایه، انتظار برگشت سریع از شاخص وجود ندارد؛ اما برگشت های سریع غالبا فروش های آبشاری را به همراه دارد. احتمالا روز های آتی معاملات در هفته جاری، در روند متعادل تری حرکت کند. در مهرماه نیز بازار بهتری خواهیم داشت.

آغاز عملیات نجات بورس

بیش از دو دهه از اعمال دامنه نوسان در بازار سهام می‌گذرد و محدودیتی که به بهانه محافظت از حقوق سهامداران خرد متولد شد، تنها بلوغ بازاری را که می‌توانست نقشی مولد در اقتصاد کشور داشته باشد، به تعویق انداخت. بورس تهران حالا عمری ۵۴ساله دارد؛ اما همانند کودکی است که بدیهی‌ترین پیش‌شرط‌های بلوغ را نیز در اختیار ندارد.

دنیای‌اقتصاد : بیش از دو دهه از اعمال دامنه نوسان در بازار سهام می‌گذرد و محدودیتی که به بهانه محافظت از حقوق سهامداران خرد متولد شد، تنها بلوغ بازاری را که می‌توانست نقشی مولد در اقتصاد کشور داشته باشد، به تعویق انداخت. بورس تهران حالا عمری ۵۴ساله دارد؛ اما همانند کودکی است که بدیهی‌ترین پیش‌شرط‌های بلوغ را نیز در اختیار ندارد. فقر سازوکارهای منسجم و همزمان با آن محدودیت‌هایی چون دامنه نوسان و حجم مبنا سبب شده است زمینه شکل‌گیری ابرنوسان‌ها چه در مسیر صعودی و چه نزولی فراهم شود. با این حال اتفاق نظر بورسی‌ها فارغ از میزان تخصص و تجربه بر ناکارآیی «اعمال محدودیت بر نوسان قیمت سهام» سبب شد تا سیاستگذار بورسی تصمیم به افزایش دامنه نوسان از ۲۹ فروردین‌ماه بگیرد. «دنیای‌اقتصاد» در یک نظرسنجی جویای نظر کارشناسان بورسی درخصوص این منگنه بورسی شد. فارغ از اختلاف نظر کارشناسان درخصوص نحوه افزایش یا حذف دامنه نوسان اما جملگی بر ناکار‌آمدی دو دهه حاکمیت این نابازارساز و عواقب به‌کارگیری آن تاکید دارند.

عصر روز چهارشنبه 24 فروردین‌‌‌‌‌‌‌‌‌ماه بود که خبر رسید ‌هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق‌بهادار سرانجام در جهت افزایش کارآیی و افزایش نقدشوندگی بازار سرمایه، افزایش یک‌درصدی دامنه‌نوسان به‌‌‌‌‌‌‌‌‌صورت متقارن در بازار اول شرکت بورس اوراق‌بهادار تهران و شرکت فرابورس ایران را از تاریخ ۲۹ فروردین ۱۴۰۱ در دستور کار خود قرار داده است.

اواخر سال‌گذشته بود که نایب‌رئیس هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق‌بهادار عنوان کرد براساس تصمیمات اولیه اتخاذ‌شده قرار بر این است که دامنه‌نوسان در سال‌1401 به‌صورت تدریجی تا ١٠‌درصد تغییر کند و حالا قرار است استارت این مهم از روز دوشنبه زده شود، اما دامنه‌نوسان چیست و در طول عمر 54ساله بورس تهران چه تغییراتی بر این منگنه بورسی اعمال شده است؟ دامنه‌نوسان قیمت سهام در تالار شیشه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای می‌گوید؛ هر سهم در هر روز معاملاتی حداکثر به چه میزان مجاز به رشد یا افت قیمتی است و طبیعتا زمانی که به سقف یا کف تعیین‌شده می‌رسید، ‌شاهد تشکیل صف خرید یا فروش در آن سهم معاملاتی هستیم، به‌عبارتی در سقف یا کف تعیین‌شده مازاد تقاضا یا عرضه رخ‌داده که همانند تشکیل صف است، اما تعویق حذف دامنه نوسان تعویق حذف دامنه نوسان دلیل اعتراض فعالان بورسی و البته خبرگان اقتصادی به محدودیت دامنه‌نوسان چیست؟ نقش اصلی بورس‌های اوراق‌بهادار، جذب و هدایت پس‌‌‌‌‌‌‌‌‌اندازها و نقدینگی سرگردان و پراکنده در اقتصاد به‌‌‌‌‌‌‌‌‌سوی مسیرهای بهینه آن است؛ به‌‌‌‌‌‌‌‌‌گونه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای‌‌‌‌‌‌‌‌‌که منجر به تخصیص بهینه منابع کمیاب مالی شود؛ اما این مهم منوط به‌وجود کارآیی بازارهای مالی است. کارآیی در بازارهای مالی به دلیل تامین اهداف اصلی همچون تخصیص بهینه سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، افزایش سرعت نقدشوندگی و تعیین عادلانه قیمت اوراق‌بهادار حائزاهمیت است و سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران طبیعتا به بازارهایی روی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌آورند که از نقدشوندگی مناسب‌‌‌‌‌‌‌‌‌تری برخوردار هستند. این مقوله از عوامل مهم در رشد و توسعه بازارها محسوب می‌شود. نقدشوندگی به‌معنای توانایی بازار در جذب حجم زیاد معاملات بدون ایجاد نوسانات شدید در قیمت است. از ویژگی‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بازارهای با نقدشوندگی بالا، اندک بودن فاصله بین قیمت‌های پیشنهادی خرید و فروش است که به‌تبع آن معاملات به روش مقرون‌به‌‌‌‌‌‌‌‌‌صرفه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای اجرا می‌شوند. بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌شک هر عاملی که سبب اخلال در کارآیی بازار شود؛ دستیابی به اهداف مذکور را به خطر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌اندازد.

تولد محدودیت دردسرساز
محدودیت دامنه‌نوسان قیمت سهام از سال‌۱۳۷۸ تاکنون در بورس ایران اجرا می شود. در آن زمان سهام دامنه‌نوسان مشخصی نداشتند و این محدودیت به‌صورت قضاوتی و کنترل‌شده بود تا اینکه از سال‌1380 سیاستگذار تصمیم گرفت با توجه به نسبت قیمت به درآمد شرکت‌ها دامنه‌نوسان‌‌‌‌‌‌‌‌‌های متفاوتی از یک تا 5‌درصد برای شرکت‌ها اعمال کند. این قانون نیز تا خرداد 82 پابرجا تعویق حذف دامنه نوسان بود و پس از آن تا اواخر سال‌84 به‌صورت متقارن به مثبت و منفی 5‌درصد تغییر کرد. این دامنه‌نوسان نیز تا دو سال‌ پابرجا بود و حجم مبنا نیز متولد شد که بر اساس آن باید روزانه تعداد مشخصی از سهام شرکت‌ها مورد دادوستد قرار می‌گرفت تا افزایش یا کاهش 5‌درصدی نرخ مشمول سهام شرکت‌ها ‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. در این سال‌ها علاوه‌بر محدوده نوسان و حجم مبنا، عدم‌فروش سهام تا 3 روز کاری نیز اعمال ‌شد. این رویه با کاهش ‌درصد نوسان قیمت از 5 به 2درصد در سال‌84 و به‌‌‌‌‌‌‌‌‌کارگیری حجم مبنا ادامه داشت تا اینکه هیات‌مدیره شرکت بورس اوراق‌بهادار (که براساس قانون بازار اوراق‌بهادار از سال‌86 متولی عملیات بازار شده بود) در میانه اردیبهشت 87 و در پنجاه و چهارمین جلسه خود محدوده نوسان قیمتی از2 به 3‌درصد را تصویب و برای تایید به سازمان بورس و اوراق‌بهادار ارسال کرد که بعد از تصویب در سازمان بورس، دامنه‌نوسان کلیه شرکت‌های حاضر در دو تابلوی اصلی و فرعی بورس از 2‌درصد به 3‌درصد افزایش یافت. 5/ 1 سال‌بعد 5/ 0‌درصد به دامنه‌نوسان افزوده شد و سال‌بعد از آن نیز 5/ 0درصد دیگر تا اینکه در فروردین‌‌‌‌‌‌‌‌‌ماه سال‌94 تصمیم گرفته شد تا دامنه‌نوسان به 5‌درصد افزایش یابد. قانونی که تا به امروز پابرجا بوده و در برهه‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی نیز مشمول محدودیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌های نامتقارنی در کوتاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌مدت شد.

همه عوارض دامنه‌نوسان
یکی دیگر از نمونه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های قیمت‌گذاری دستوری را می‌توان مستقیما در جریان دادوستد سهام یافت؛ «دامنه‌نوسان.» محدودیتی هیجان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ساز که در دوره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های صعودی به طولانی‌ شدن صف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خرید برای مدت طولانی و در نتیجه حبابی‌شدن قیمت‌ها و ابرنوسان صعودی بازار مانند اتفاقی که در ۵‌ماه نخست سال‌۹۹ واقع شد، می‌انجامد و در دوره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های نزولی، اصلاح قیمت‌ها را به روندی طولانی و جان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فرسا تبدیل می‌کند و نقدشوندگی بازار سهام که مهم‌ترین مزیت آن نسبت به دیگر گزینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری است را به خطر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اندازد. سال‌هاست بورس و سهامداران با محدودیت دامنه‌نوسان دست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وپنجه نرم می‌کنند. محدودیتی که با ایجاد پدیده

«صف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نشینی» و در نتیجه «انجماد معاملاتی» در حال تخریب تدریجی بازار سهام است. به گفته کارشناسان و صاحب‌نظران بورسی، این فرآیند ضمن ناکارآمد کردن بازار می‌تواند به کوچ همیشگی سرمایه از بورس بینجامد. بازار رمزارزها یکی از مقاصد این پول‌های گریزان از بورس است. بازاری که محدودیتی برای نوسان ندارد و با وجود بالا بودن دامنه تغییرات روزانه اما از چنان جذابیتی برای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران برخوردار است که می‌تواند با وجود نبود یک چشم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌انداز روشن به‌خوبی رقبای خود را کنار بزند. واقعیت این است که جذابیت یک بازار به همین نوسانات است، از این‌رو می‌توان این‌گونه استنباط کرد که قانون دامنه‌نوسان که از همان ابتدای زمزمه اجرایی‌شدنش، با هشدار کارشناسان درخصوص ناکارآمدی آن با توجه به تجارب جهانی مواجه شد، طی سال‌های گذشته تنها منجر به کاهش ضربان اصلی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین نشانه حیات بورس یعنی نقدشوندگی و البته ابرنوسانات هیجانی بازار شده است.

بنابر جمع‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بندی مطالعاتی که در زمینه شناسایی اثرات تعیین دامنه‌نوسان قیمتی در بازارهای مختلف دنیا صورت‌گرفته است، مخالفان استفاده از مکانیزم متوقف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کننده خودکار (دامنه‌نوسان) معتقدند استفاده از محدوده قیمت، اثرات نامطلوبی بر بازار سهام دارد که از جمله آنها می‌توان به چهار اثر مهم انتقال نوسان به روزهای آتی، تاخیر در کشف قیمت و ارزش ذاتی، مداخله و دستکاری در معامله و ایجاد اثر کهربایی یا ربایشی اشاره کرد. در میان دلایل فوق شاید

برجسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین موارد، دو دلیل اثر کهربایی و دستکاری در قیمت باشد. اثر کهربایی (Magnet Effect) این است که قیمت با نزدیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر شدن به عدد سقف یا کف مجاز دامنه‌نوسان، با سرعت بیشتری به آن نزدیک شده و به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌عبارتی باعث ایجاد صف خرید یا فروش حتی برای چند لحظه می‌شود. کاهش نقدشوندگی به‌عنوان یک ریسک جدی برای تمام بورس‌های اوراق‌بهادار شناخته می‌شود، در واقع مزیت اصلی بازارهای سهام در همین قدرت نقدشوندگی بالاست، بنابراین اعمال محدودیت و اتخاذ سیاستی که کاهش معنادار نقدشوندگی را تعویق حذف دامنه نوسان به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دنبال داشته باشد، طبعا موجی از بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اعتمادی را در میان عموم سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دنبال خواهد داشت. در این میان دامنه‌نوسان قیمت سهام که محدودیتی مختص بورس تهران است، ضمن آنکه به کاهش نقدشوندگی سهام و در نهایت بازار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌انجامد، سبب افزایش هیجانات مثبت و منفی، تشکیل صفوف خرید و فروش و فرسایشی‌شدن اصلاح در بازار می‌شود.