ثمن معامله چیست؟

نحوه مطالبه ثمن معامله به نرخ روز چگونه است؟
در خصوص مرجع صالح برای رسیدگی مطالبه ثمن قرارداد باید گفت دادگاه حقوقی محل اقامت خوانده یا در محل انعقاد قرارداد او یا محل انجام تعهد، صالح به رسیدگی به دعوای مطالبه ثمن معامله می باشد.
نحوه مطالبه ثمن قرارداد
دعوی مطالبه ثمن قرارداد، زمانی مطرح میشود، که خریدار، بر خلاف وعده در قرارداد فروش، از انجام تعهدات خود، مبنی بر پرداخت ثمن معامله، خودداری نموده و حاضر به پرداخت دین خود به فرشنده نیست.
هنگامی که ملکی به فروش می رسد، توافقی بابت پرداخت ثمن و هم چنین تحویل ملک، مابین فروشنده و خریدار حاصل می شود. بنابراین شروطی که برای پرداخت ثمن، بین دو طرف مقرر شده است باید رعایت شود. حال اگر خریدار، ثمن را بر حسب قرارداد فی مابین به فروشنده پرداخت نکند، فروشنده میتواند دادخواست مطالبه ثمن قرارداد را مطرح کند.
مطابق ماده ۳۹۵ قانون مدنی اگر مشتری ثمن را در موعد ثمن معامله چیست؟ مقرر تأدیه نکند بایع حق خواهد داشت که بر طبق مقررات راجع به خیار تاخیر ثمن، معامله را فسخ یا از حاکم اجبار مشتری به تأدیه ثمن را بخواهد. دعوی مطالبه ثمن قرارداد از جمله دعاوی مالی بوده است و نیازمند پرداخت هزینه دادرسی به نسبت مبلغ خواسته می باشد.
ثمن معامله چیست ؟
در معامله بیع، متعاملین خریدار و فروشنده هستند که فروشنده طبق عقد مالی را به خریدار می فروشد و خریدار در ازای آن مال به فروشنده مبلغی را پرداخت می کند که به آن ثمن گویند. به عبارت دیگر ثمن بها موضوع معامله است. در اصطلاح حقوقی به قیمت و مبلغ تعیین شده در معامله ثمن قرارداد اطلاق می شود.
مرجع صالح برای رسیدگی به مطالبه ثمن قرارداد
در دعوی مطالبه ثمن قرارداد از آن جایی که موضوع خواسته دین است، مطابق ماده 13 آیین دادرسی مدنی خواهان میتواند، یا در دادگاهی که محل اقامت خوانده است، یا در محل انعقاد قرارداد او یا محل انجام تعهد، طرح دعوی نماید.
جهت طرح دعوای مطالبه ثمن قرارداد ، باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نموده و دفتر مذکور پرونده را پس از تکمیل و دریافت هزینه دادرسی معادل دعاوی مالی، بر اساس تعرفه اعلامی به دادگاه صالح ارسال می نماید.
نحوه ی اجرای رأی مطالبه ثمن قرارداد
در دعوی مطالبه ثمن قرارداد، پس از صدور رای قطعی به درخواست خواهان اجرائیه صادر میشود و خوانده مکلف است ظرف 10 روز مفاد آن را به موقع اجرا گذارد یا ترتیبی را به اجرای احکام معرفی نماید. چنانچه خواهان اموالی از خوانده در دسترس نداشته باشد می تواند با درخواست از دادورز اجرای احکام، از طریق استعلام از بانک مرکزی، اداره ثبت اسناد و املاک، راهور اموال خوانده را شناسایی و توقیف نماید.
پس از ارزش گذاری اموال توقیف شده توسظ کارشناس رسمی دادگستری، مال توقیف شده به فروش می رسد و مبلغ محکومیت از آن پرداخت میشود و اگر خواهان هیچ اموالی از محکوم علیه معرفی نکند و یا از طریق استعلام هیچ اموالی در دسترس نباشد، می تواند به استناد ماده 3 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، درخواست جلب محکوم علیه را نماید.
زمان و مکان پرداخت ثمن قراردادی
ممکن است طرفین قرارداد برای پرداخت ثمن معامله زمان یا مکان خاصی را در نظر بگیرند و در این صورت پرداخت ثمن باید طبق توافق طرفین انجام شود، ولی اگر طرفین توافق نکردند ثمن قرارداد باید در زمان وقوع بیع فوراَ پرداخت شود.
موارد اقامه دعوی در مطالبه ثمن قرارداد
عقد بیع از طرف یکی از طرفین دعوی به استناد خیارات مندرج در عقد فسخ شود، مانند خیار شرط، خیار عیب و غیره.
طرفین قرارداد تصمیم بگیرند قرارداد را اقاله نمایند، یعنی هر دو طرف معامله قصد بر هم زدن معامله را داشته باشند.
در جایی که مورد معامله مستحق الغیر درآید، یعنی مورد معامله متعلق به شخصی غیر از فروشنده باشد. در این شرایط مورد معامله به مالک اصلی آن پس داده می شود و خریدار میتواند نسبت به مطالبه ثمن قرداد اقدام نماید و ثمن خود را از فروشنده مطالبه نماید.
ابطال معامله و مطالبه ثمن قرارداد به نرخ روز
در صورتی که معامله ثمن معامله چیست؟ انجام شده به واسطه تخلف فروشنده باطل باشد و این امر با اطلاع واگاهی خریدار نباشد، خریدار می تواند پس از ابطال معامله به فروشنده مراجعه و مطالبه ثمن معامله را بخواهد. اما ممکن است معامله سالها پیش واقع شده باشد و یا پس از انجام معامله در اثر نواسانات بازار، ارزش پول یا ثمن معامله کاهش زیادی پیدا نموده باشد. در این صورت خریدار می تواند استرداد ثمن معامله به نرخ روز را از طریق دادگاه مطالبه نماید.
درخواست صدور تأمین خواسته در مطالبه ثمن قراداد
قرار تأمین خواسته به این معناست که خواهان، از دادگاه درخواست می کند تا طی صدور قرار تامین خواسته ، تا پایان رسیدگی با توجه به احتمال انتقال اموال توسط خوانده و عدم دسترسی به اموال وی، در صورت صدور حکم محکومیت، نسبت به توقیف اموال منقول و غیر منقول خوانده اقدام نماید. در صورت تشخیص دادگاه، با اخذ خسارت احتمالی، قرار تأمین خواسته و توقیف اموال منقول و غیر منقول خوانده به میزان مطالبه خواهان، از اموال خوانده را صادر و اجرا می کند.
درانتها هرگونه سوالی درخصوص بحث ثمن معامله دارید میتوانید با وکلای ما درموسسه حقوقی محمدرضا مه دادگر تماس حاصل نملیید.
خیار تدلیس در معامله چیست؟ | فریب در معامله
خیار تدلیس در معامله چیست؟ | فریب در معامله
در برخی معاملات در جهت انعقاد قرارداد، قانون به طور پیش فرض یک سری اختیارات به طرفین معامله داده است تا تحت شرایطی بتوانند معامله را فسخ کنند. به این معنا که آن دسته از معاملاتی هستند که طرفین آن نمی توانند به سادگی و به صرف اراده و بدون هیچ دلیل خاصی معامله را بر هم بزنند. اما قانونگذار در برخی موارد شرایط خاصی را مشخص کرده است که به جهت جلوگیری از ورود ضرر به هر یک از طرفین، بتوانند معامله را فسخ کنند.
خیار تدلیس نیز به عنوان یکی از مهم ترین اختیارات مورد اشاره در قانون مدنی، یک نوع حق فسخ است که به طرفین قرارداد این امکان را می دهد که هر یک متوجه فریب طرف معامله شد، بتواند معامله را فسخ کند.
خیار تدلیس چیست؟
قانون مدنی تدلیس را اینگونه تعریف کرده است که: تدلیس عبارت است از عملیاتی که موجب فریب طرف معامله شود.
تدلیس در لغت نیز به معنای پوشاندن و پنهان کردن عیب کالا میباشد. بنابراین به طور کلی با توجه به معنای تدلیس، خیار تدلیس عبارت است از اینکه یک طرف معامله با مخفی کردن عیب موضوع قرارداد و عقد و یا نسبت دادن ویژگی خاصی به کالا در حالی که فاقد آن است طرف دیگر را فریب دهد که در چنین شرایطی برای شخص فریب خورده حق فسخ به دلیل تدلیس طرف مقابل ایجاد می شود.
به طور مثال خریدار وسیله ای را بر مبنای این که از یک برند معروف می باشد و صد در صد اصل است خریداری می کند و فروشنده نیز به صفت اصل بودن کالا اشاره کرده است و با قیمت کالای اصلی به خریدار فروخته است اما خریدار پس از خرید متوجه می شود که کالا فرعی است و اصل نبوده در این صورت حق فسخ برای خریدار ایجاد می شود که بتواند معامله را فسخ و ثمن و هزینه پرداخت شده را مسترد نماید.
شرایط اعمال خیار تدلیس
همانطور که در ابتدا اشاره شد برخی از عقود و قراردادها لازم هستند و جز در مواردی با شرایط خاص که در قانون مشخص شده است قابل فسخ نمی باشند. خیار تدلیس و فسخ معامله به جهت تدلیس نیز شرایطی دارد که در ذیل به آنها اشاره شده است:
از معنای تدلیس میتوان فهمید که می بایست حتما عیبی از کالا پنهان شود و یا صفت و امتیازی به کالا نسبت داده شود در حالیکه کالا فاقد آن وصف باشد. در نهایت باید یک طرف معامله به گونه ای فریب خورده باشد و بدون آگاهی از عیب و نقص کالا یا فاقد امتیاز بودن آن اقدام به خرید آن کالا کند تا سپس بتواند از خیار تدلیس استفاده کند.
فردی که عیب کالا را مخفی میکند و یا امتیازی به کالا نسبت می دهد در حالی که فاقد آن امتیاز است، باید همراه با سوء نیت و به قصد فریب این کار را انجام دهد؛ به عبارت دیگر اگر شخص خودش از عیب کالا اطلاع نداشته باشد و یا به اشتباه گمان کند که کالا دارای آن امتیاز و وصف مورد نظر است، دیگر فریب دهنده محسوب نمی گردد و طرف مقابل نمی تواند معامله را فسخ کند و تنها می تواند خسارت را مطالبه کند.
شرایط ثمن معامله و راههای اثبات پرداخت ثمن معامله
حامد امیری
ثمن معامله یکی از موارد مهمی است که در قراردادها وجود دارد و باید به آن توجه شود. ” ثمن معامله ” یا همان مبلغ قرارداد به این دلیل دارای اهمیت است که همچون دعوای الزام به تسلیم مبیع، یک دعوی با عنوان مستقل ” دعوی مطالبه ثمن ” دارد.
زمانی که ما یک قرارداد را تنظیم می کنیم هدفمان این است که از تنظیم کردن آن سودی ببریم و منفعتی را بدست آوریم که ممکن است این منفعت در ثمن معامله باشد.
در حقیقت زمانی که میان دو نفر قراردادی منعقد می شود، به موجب این قرارداد هر دو در مقابل یکدیگر متعهد به انجام وظایفی می شوند، به عنوان مثال تعهد فروشنده تسلیم مبیع یا همان مال خریداری شده است و وظیفه و و تعهد خریدار نیز پرداخت ثمن معامله است.
در صورتی که خریدار به تعهد خود عمل نموده و ثمن معامله را بپردازد مشکلی ایجاد نمی شود، اما در صورتی که از تأدیه ثمن خودداری ورزید، فروشنده باید اظهارنامه ای جهت مطالبه ثمن برای او صادر نماید و اگر بازهم پرداخت نکرد، علیه او طرح دعوای مطالبه ثمن معامله کرد.
ممکن است همچنان ثمن معامله برایتان نامفهوم باشد، به همین منظور این مقاله را تهیه کردیم تا ثمن معامله را بیشتر تعریف ثمن معامله چیست؟ کرده و مواردی همچون؛ نحوه پرداخت ثمن معامله ، نحوه اثبات پرداخت ثمن معامله و حالاتی که می توان ثمن معامله را پرداخت نکرد را توضیح دهیم. پس با ما همراه باشید و نظرات و سوالات خود را در قسمت نظرات از وکیل پایه یک اصفهان بپرسید.
فهرست موضوعات ( برای مطالعه هر عنوان روی آن کلیک کنید)
ثمن معامله چیست ؟
وکیل اصفهان می گوید ثمن معامله همانطور که گفتیم به معنای بها و نرخ معامله است. در اصطلاح حقوق نیز به مالی گفته می شود که بر اثر فروش عایدمان می شود.
به عبارت دیگر زمانی که کسی در جایگاه فروشنده مالی را می فروشد در ازای آن مال دیگر یا مبلغی وجه نقد به دست می آورد که به این مال متقابل، ثمن معامله گفته می شود.
نحوه پرداخت ثمن معامله
افراد برای آن که مال خود را بفروشند در غالب موارد با خریدار مبایعه نامه تنظیم می کنند که همان قرارداد فروش نام دارد. آن ها در این قرارداد شرایط خود و همچنین اوصاف مال مورد معامله و میزان وجه یا مالی که در مقابل به عنوان ثمن داده می شود قید می کنند.
پس از آنکه قرارداد انجام شد و خریدار مبایعه نامه را امضا نمود، وظیفه پیدا می کند تا ثمن معامله یا همان ارزش قراردادی مال مورد معامله را به فروشنده پرداخت کند. به عبارت دیگر زمانی که در قرارداد برای پرداخت ثمن مهلتی تعیین نشده باشد، خریدار باید آن را فورا پرداخت کند که به این حالت می گویند پرداخت ثمن به صورت حال است.
در برخی موارد خردار و فروشنده در هنگام تنظیم قرارداد با یکدیگر توافق می کنند که مهلتی را جهت پرداخت ثمن تعیین کنند به عنوان مثال خریدار ثمن را در مهلت یک ماهه بپردازد و یا حالت دیگر آن است که خریدار ثمن معامله را به صورت اقساطی پرداخت کند و در مدت مشخصی تمام اقساط را بپردازد. که در صورتی که پرداخت ثمن ثمن معامله چیست؟ مهلت دار باشد، به آن پرداخت ثمن به صورت مؤجل می گویند.
راههای اثبات پرداخت ثمن معامله
همانطور که سابق بر این گفتیم زمانی که میان دو طرف قرارداد فروشی منعقد می شود، خریدار با امضای آن موظف می شود تا ثمن معامله را بپردازد. حال سوالی که ایجاد می شود این است که اگر میان خریدار و فروشنده در مورد پرداخت ثمن معامله اختلاف پیش آمد، چگونه باید پرداخت را ثابت کنیم؟
پرداخت نقدی ثمن معامله
وکیل پایه یک دادگستری در پاسخ به این سوال بیان می دارد، این خردار است که باید ثابت کند که ثمن معامله را پرداخت کرده و از این بابت از فروشنده رسید دریافت کرده است و یا آن که ثمن را در حضور شاهدی به او داده است و یا این که وجه نقدی را که مورد توافق دو طرف بوده است به حساب فروشنده واریز کرده است.
علت این که بار اثبات بر دوش خریدار است این است که در قانون ما اصل بر عدم پرداخت است و کسی که ادعای پرداخت دارد باید آن را ثابت کند و چنانچه نتوانست به هیچ طریقی پرداخت را ثابت کند به این معناست که پرداخت نکرده و باید مجددا ثمن معامله را بپردازد. لازم به ذکر است که اقرار فروشنده به دریافت ثمن معامله نیز می تواند یک راه برای اثبات پرداخت آن باشد.
الزام به پرداخت ثمن معامله
حامد امیری وکیل قراردادها در اصفهان می گوید ثمن معامله یکی از ارکان اصلی در هر معامله و قراردادی است در نتیجه باید در قرارداد به صورت معین و معلوم درج شده باشد. علاوه بر آن زمان و مکان تأدیه ثمن نیز باید در قرارداد پیش بینی شده باشد تا به موجب آن خریدار در همان زمان و مکان مشخص شده ثمن را پرداخت کند.
چنانچه خریدار امتناع ورزید از پرداخت ثمن به بایع یا فروشنده، وی می تواند با مراجعه به دادگاه الزام خریدار را به پرداخت تقاضا کند.
در این خصوص ماده ۳۹۵ قانون مدنی مقرر کرده است:« اگر مشتری ثمن را در موعد مقرر تأدیه نکند بایع حق خواهد داشت که بر طبق مقررات راجع به خیار تاخیر ثمن، معامله را فسخ یا از حاکم اجبار مشتری به تأدیه ثمن را بخواهد .»
همچنین در بند ۴ از مادهی ۳۶۲ قانون مدنی حکم شده است که:« عقد بیع مشتری را به تادیه ثمن ملزم می کند.»
در چه مواردی می توان ثمن معامله را پرداخت نکرد؟
عقد بیع که همان ثمن معامله چیست؟ خرید و فروش است موجد حق حبس برای طرفین است. به این معنا که هر کدام این امکان را دارند که اگر طرف دیگر از انجام تعهدات قراردادی خود سرباز زد، وی نیز تعهداتش را انجام ندهد مگر زمانی که طرف دیگر شروع به انجام تعهداتش کند.
به عبارت سادهتر همانطور که گفتیم در قرارداد خرید و فروش هر یک از طرفین در مقابل یکدیگر تعهداتی دارند، به عنوان مثال فروشنده تعهد دارد تا مورد معامله را به خریدار تحویل دهد، خریدار نیز تعهد دارد که ثمن معامله را به فروشنده تحویل دهد.
این تعهد متقابل در حقیقت برای آن ها حق حبس ایجاد می کند. به این صورت که اگر خریدار از پرداخت کردن ثمن معامله خودداری کرد، فروشنده می تواند مورد معامله را به او تحویل ندهد تا زمانی که حاضر به پرداخت ثمن معامله شود.
از آن طرف خریدار نیز چنین حقی داشته و می تواند اگر فروشنده حاضر به تحویل مورد معامله به او نشد، از پرداخت ثمن معامله خودداری نماید.
در این چنین موقعیتی هر یک از آن ها می توانند به دادگاه مراجعه نموده و درخواست الزام طرف دیگر به انجام تعهداتش را بخواهند.
تفاوت دعوی استرداد ثمن و دعوی مطالبه ثمن معامله چیست؟ ثمن
حامد امیری بیان می کند که دعوی استرداد ثمن با دعوی مطالبه ثمن تفاوت دارد و نباید این دو دعوی را با یکدیگر اشتباه گرفت و یا آنها را یکی دانست.
به این خاطر که در دعوی مطالبه ثمن خریدار از همان ابتدا از پرداخت کردن ثمن معامله امتناع ورزیده و آن را نمی پردازد در نتیجه فروشنده به دادگاه صالح مراجعه نموده و دعوی مطالبه ثمن را مطرح می کند تا به این طریق خریدار ملزم به پرداخت شود.
در حالی که دعوی استرداد ثمن به این معناست که خریدار از دادگاه تقاضا می کند تا مبلغی را که به عنوان ثمن معامله به فروشنده پرداخته را پس بگیرد. البته برای این که خریدار بتواند دعوی استرداد ثمن را طرح کند باید یکی از شرایط زیر وجود داشته باشد:
۱٫ معاملهای که میان خریدار و فروشنده منعقد شده بود فسخ و یا به علتی باطل شود.
۲٫ خریدار و فرشنده با توافق، معامله را اقاله کنند.
۳٫ در صورتی که مورد معامله به شخص دیگری تعلق داشته باشد.
دادگاه صالح جهت رسیدگی به دعوی مطالبه ثمن معامله
وکیل اصفهان می گوید برای آن که دعوی مطالبه ثمن را طرح کنیم باید در ابتدا دادخواست خود را به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تحویل دهیم تا در آنجا پرونده تشکیل شود و به دادگاه ارجاع داده شود.
البته قابل توجه است که دعاوی مطالبه ثمنی که مبلغ آن تا میزان ۲۰ میلیون تومان است در صلاحیت شورای حل اختلاف است و دعاوی مطالبه ثمنی که میزان آن بیشتر از ۲۰ میلیون تومان باشد، در صلایحت دادگاه حقوقی است. همچنین لازم به ذکر است که دعوی باید در دادگاه محل اقامت خوانده مطرح شود.
مدارک لازم برای طرح دادخواست مطالبه ثمن معامله
بنا بر گفته وکیل اصفهان، برای آن که دعوی مطالبه ثمن را بتوان در یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تحویل دهیم باید مدارکی به همراه داشته باشیم که از قرار زیر است:
• کارت ملی و یا شناسنامه دارای کدملی
• داخواست مطالبه ثمن
• قرارداد یا مبایعه نامه ای که مبنای مطالبه ثمن است.
• ادله (از قبیل شهادت شهود، رسید و … ) و مستندات
نتیجه گیری
در پایان و به عنوان نتیجه گیری از مطالب عنوان شده باید بیان کرد که ثمن مطالبه در واقع همان وجه قراردادی است که در قبال دریافت یک مال پرداخت می کنیم که می تواند وجه نقد باشد و یا یک مال دیگر. خریدار با امضای قراداد متعهد به پرداخت ثمن می شود و نمی تواند از پرداخت آن امتناع ورزد.
این مقاله را در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید
این مطلب توسط حامد امیری وکیل پایه یک دادگستری نگاشته شده است. برای مشاوره حقوقی با ایشان دکمه زیر را کلیک کنید.
حکم معامله اضطراری چیست؟
معامله اضطراری، یعنی اینکه فردی در وضعیت بهوجود آمده از اضطرار، معاملهای انجام میدهد که در وضعیت عادی، حاضر به انجام این معامله نبوده است.
خیار تدلیس و شرایط تحقق آن
تدلیس ، از ریشة دَلَس و دُلْسَة گرفته شده است که معنی ظلمت و تاریکی میدهد. در لغت هم یعنی کتمان کردن و پوشاندن.
معامله فضولی چه حکمی دارد؟
معامله ی فضولی معامله ای است که شخص برای دیگری یا با مال دیگری انجام می دهد، بدون اینکه از سوی مالک نمایندگی یا اذن داشته باشد.
دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ
زمانی که با یک مسئله حقوقی در زندگی مواجه می شویم اولین کار انتخاب یک وکیل مورد اعتماد و با تجربه است تا بتوانیم در این مسیر بهترین رهنمود ها را دریافت کرده و بهترین نتیجه را در پرو خود بگیریم. با کوچکترین اشتباهی عواقب بدی را برایتان رقم بزند.
پست ها
ثَمَن در لغت به معنی بها یا نرخ کالای مورد معامله است. در واقع وقتی ما در یک معامله درمقابل خرید یافروش کالایی بهایی را قرارداد می دهیم به آن بها، »ثمن« معامله می گویند. شاید در نگاه اول اینطور به ذهن برسد که اصطلاح ثمن همان قیمت معامله است ولی در واقع باید توجه داشته باشیم که این دو اصطلاح از لحاظ حقوقی باهم تفاوت دارند و آثار حقوقی متفاوتی خواهند داشت. و تفاوت آنها دراین است که ثمن به بهایی گفته میشود که کالا در برابر آن معامله شده است؛ خواه با ارزش متعارف آن در بازار برابر یا بیشتر و یا کمتر باشد و تفاوت آن با قیمت در همین است؛ زیرا «قیمت» عبارت از ارزش کالا در بازار و نزد عرف می باشد. قرارداد فروش مال قراردادی لازم می باشد و هیچ یک از طرفین قرارداد غیر از موارد استثنایی حق بر هم زدن معامله وعدم انجام تعهدات و وظایف خویش را ندارد. یکی از وظایف مهم خریدار پرداخت ثمن معامله در موعد مقرر است. بنابراین درصورت عدم انجام تعهد از سوی خریدار، بایع دو راه پیش روی خود دارد: فسخ معامله مطابق خیار تاخیر ثمن یا فسخ مطابق حق شرط فسخ و دوم در موردی که حق فسخ برای فروشنده پیش بینی نشده است فروشنده می تواند با مراجعه به دادگاه دادخواست مطالبه ثمن معامله را تقدیم کند و برای تاخیر در پرداخت ثمن معامله تقاضای خسارت تاخیر تادیه از زمان مطالبه نیز نماید.
ثمن معامله
در هر قرار داد خرید وفروش یکی از موضوعات اصلی که باید در قرارداد وفروش اموال قید شود مبلغ معامله است بدون تعیین مبلغ معامله ومبهم بودن آن، یکی از ارکان اساسی معامله مخدوش بوده ومعامله فی مابین خریدار وفروشنده محکوم به بطلان است. در اصطلاح حقوقی به قیمت ومبلغ تعیین شده در معامله ثمن معامله اطلاق می شود با توجه به اینکه در ایران قرارداد های فروش ملک ویا فروش اتومبیل وسایر اموال منقول، در دو مرحله انجام می شود ومعمولا طرفین پس از رضایت به عقد، قراردادی تنظیم نموده که در قالب قولنامه ویا مبایعه نامه قرار می گیرد وسپس با پرداخت مبلغی تسویه حساب کامل ثمن معامله را طی اقساط یا یک قسط در تاریخ انتقال سند رسمی موکول می نماید.
مطالبه ثمن معامله در صورت کلاهبرداری
در صورتی که شخصی با کلاهبرداری ویا فروش مال غیر اقدام به انجام معامله نماید واین امر در دادگاه کیفری به اثبات برسد جهت استرداد ثمن معامله یا مطالبه ثمن معامله، نیازی به تقدیم دادخواست مطالبه ثمن معامله و یا استرداد ثمن معامله نیست. دادگاه کیفری ضمن صدور حکم محکومیت حکم به رد مال نیز صادر می نماید. اما دریافت خسارت های دادرسی وخسارت تاخیر تادیه ثمن معامله و یا هر نوع خسارت قراردادی نیاز به طرح دعوای حقوقی مطالبه خسارت ناشی از جرم دارد که می توان به صورت همزمان در دادگاه کیفری مطرح نمود اما در پرونده حقوقی و دعوای مطالبه ثمن معامله و یا استرداد ثمن معامله، تکلیف خسارت های مورد مطالبه را نیز روشن خواهد کرد.
عدم ذکر ثمن در بیع چه تأثیری بر حکم معامله دارد؟
عدم ذکر ثمن در بیع به عنوان یکی از عوضین که تعیین آن در معامله ضروری است،مساله ای است که با عدم دریافت ثمن معامله علیرغم ذکر آن در معامله و مبایعه نامه متفاوت است.
مورد اخیر اصولاً خللی به صحت عقد بیع نمی رساند و تنها در فرض عدم اسقاط خیارات ممکن است به استناد خیار تأخیر ثمن ثمن معامله چیست؟ زمینه فسخ بیع را فراهم آورد.
اما سوال این است که چنانچه ثمن در معامله تعیین نشده باشد و یا معلوم نباشد،تکلیف چیست؟
اداره حقوقی قوه قضاییه در این باره نظریه ای صادر نموده که در زیر درج می گردد:
نظریه اداره حقوقی در مورد عدم ذکر ثمن در بیع
نظریه مشورتی شماره 7/98/1872 -27/12/1398
1-ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ در ﺳﻨﺪ رﺳﻤﯽ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ وﺿﻌﯿﺖ ﺛﻤﻦ و ﻧﺤﻮه ﭘﺮداﺧﺖ آن ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ، آﯾﺎ ﺑﯿﻊ ﻣﺤﻘﻖ ﺷﺪه اﺳﺖ؟
2-ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺧﺮﯾﺪار از وﺿﻌﯿﺖ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺳﻨﺪ و ﭼﺮاﯾﯽ اﻣﻀﺎي آن اﻇﻬﺎر ﺑﯽاﻃﻼﻋﯽ ﮐﻨﺪ، آﯾﺎ ﻣﻮﺿﻮع از ﻣﻮارد ﻓﻘﺪان ﻗﺼﺪ و رﺿﺎ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد؟ در ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻮاردي، وﺿﻌﯿﺖ ﺳﻨﺪ ﺑﯿﻊ ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد؟
1-از ﺣﯿﺚ ﺛﺒﻮﺗﯽ ﯾﺎ ﻣﺎﻫﻮي ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﻮض ﺑﻮدن ﻋﻘﺪ ﺑﯿﻊ، ﻋﺪم ﺗﻌﯿﯿﻦ ثمن معامله چیست؟ ﯾﮑﯽ از ﻋﻮﺿﯿﻦ در ﻋﻘﺪ، ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻄﻼن آن اﺳﺖ؛ اﻣﺎ اﮔﺮ در واﻗﻊ، ﺛﻤﻨﯽ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ، ﻋﺪم ذﮐﺮ ﺛﻤﻦ در ﺳﻨﺪ رﺳﻤﯽ دﻟﯿﻞ ﻗﻄﻌﯽ ﺑﺮ ﺑﯽاﻋﺘﺒﺎري ﺑﯿﻊ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.
2-از ﻧﻈﺮ ﺛﺒﻮﺗﯽ اﮔﺮ ﻣﻘﺼﻮد اﺳﺘﻌﻼمﮐﻨﻨﺪه اﺷﺘﺒﺎه در ﻋﻨﻮان و ﻧﻮع ﻋﻘﺪ ﺑﺎﺷﺪ، ﭼﻨﯿﻦ اﺷﺘﺒﺎﻫﯽ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻋﺪم ﺗﻄﺎﺑﻖ ارادهﻫﺎ، ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻄﻼن اﺳﺖ؛ ﻟﮑﻦ از ﺟﻨﺒﻪ اﺛﺒﺎﺗﯽ، اﻇﻬﺎر ﺑﯽاﻃﻼﻋﯽ ﺧﺮﯾﺪار ﻣﻐﺎﯾﺮ اﺻﻞ ﺻﺤﺖ اﺳﻨﺎد رﺳﻤﯽ و ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ارائه دﻟﯿﻞ و اﺛﺒﺎت اﺳﺖ.
مستندات قانونی در مورد عدم ذکر ثمن در بیع
در مورد عدم ذکر ثمن ،قانون مدنی حاوی احکامی است که در زیر درج می گردند:
ماده ۱۹۰ قانون مدنی:برای صحت هر معامله شرایط ذیل اساسی است.
۱) قصد طرفین و رضای آنها
۳) موضوع معین که مورد معامله باشد
۴) مشروعیت جهت معامله
ماده ۳۳۸ قانون مدنی: بیع عبارت است از تملیک عین به عوض معلوم.
ماده ۳۳۹ قانون مدنی: پس از توافق بایع و مشتری در مبیع و قیمت آن عقد بیع به ایجاب و قبول واقع میشود.